Otkako su alati vještačke inteligencije (AI) postali dostupni široj javnost, često imamo priliku da slušamo i gledamo stvari za koje se tvrdi da su istinite, a zapravo nijesu.
Jedna od takvih dolazi nam iz Sidneja. Fotografija čuvene sidnejske opere sa navodnim sadržajima ispod zemlje postala je viralna i pregledana je, lajkovana i šerovana na stotine hiljada, pa čak i milione puta. Na našem govornom području opis fotografije je jednostavan: (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7) (arhivirano: 1, 2):
Ispod Sidnejske opere
Ako na prvu nije jasno da se radi o AI proizvodu, sve sumnje je otklonio portparol sidnejske opere za AAP, koji kaže: (arhivirano: ovdje)
“Mogu potvrditi da je ovaj prikaz Opere lažan i ne odgovara stvarnosti.”
U tekstu AAP-a se dalje navodi da krajolik koji okružuje čuveno zdanje opere u spornoj fotografiji takođe ne odgovara stvarnosti.
Daljom pretragom došlo se do stranice i grupe na Fejsbuku, pod nazivom Syntography art, koja očigledno objavljuje isključivo AI proizvode. Iako jesu lijepi na oko, jasno je da se radi o digitalnim kreacijama, a ne stvarnim zdanjima. Tako se osim sidnejske opere na toj stranici mogu vidjeti, odnosno zamisliti, kako bi izgledala podnožja Bijele kuće, Mekdonaldsa itd…
Druge popularne stranice na Fejsbuku takođe su šerovale AI fotografiju sidnejske opere, ali nijesu ostavile prostora za pitanja – da li je u pitanju kompjuterski generisana fotografija ili stvarna, jer su njihovi nazivi poput: “AI generated art” “Cursed AI” itd.
Takođe, na Jutjubu je dostupno više videa u kojima se može vidjeti koje sve sadržaje opera nudi i kako izgleda njena arhitektura.
Na ovu temu pisale su (arhivirano: ovdje) i kolege iz Dogrulukpayi-ja, koji još dodaju da je sidnejska opera završena 1973. godine i da je jedna od kultnih građevina moderne arhitekture. Dizajnirana od strane danskog arhitekte Jorna Utzona, izgradnja je počela 1959. Njegov dizajn je inspirisan školjkama, kitovima i jedrenjacima koji su stigli do Australije.
Zgrada opere sada služi kao kulturni kompleks, uključujući koncertnu dvoranu, pozorište, biblioteku, studije i restorane, dio je UNESCO-ove svjetske baštine i jedan od kulturnih simbola Australije, koji svake godine privlači milione posjetilaca.
Zbog svega navedenog, sporne objave dobijaju ocjenu – lažna vijest.
Ocjenu “Lažna vijest” dobija originalni medijski izvještaj (u potpunosti proizveden od strane medija koji ga je objavio) koji u sebi sadrži činjenično pogrešne tvrdnje ili informacije. Za sadržaje koji se ocjenjuju kao lažne vijesti može se pouzdano utvrditi da su kreirani i diseminirani sa namjerom da dezinformišu javnost, to jest da tvrdnju koja je u potpunosti lažna predstave kao činjenicu.
