Dezinformacije o navodno štetnim sastojcima vakcina protiv koronavirusa ucijek su aktuelne.
Više od 1,3 hiljade puta podijeljen je video sa Facebooka kojim se „otkriva“ šta se nalazi u vakcinama Fajzer, Moderna, AstraZeneka i Džonson i Džonson. U videu se tvrdi da se pod mikroskopom vidi da vakcine sadrže grafen oksid, koji nakon 24 sata od vakcinacije, dovodi do zgrušavanja crvenih krvnih zrnaca.
Grafen oksid nastaje oksidacijom grafita, a kada se hemijski redukuje, može stvoriti grafen koji je opisan kao „najjači, najtanji i najprovodljiviji materijal na zemlji“. Grafen oksid je jedinjenje koje sadrži ugljenik, kiseonik i vodonik i ima koristi se kod senzora, u tekstilnoj industriji, pa i medicini. Jeftin je, lako dostupan i rastvorljiv u vodi, pa može biti odlično rješenje za pomoć pri apsorpciji ljekova. Grafen oksid bi mogao biti koristan alat za vakcine u budućnosti, jer naučnici i hemijski inženjeri vjeruju da se može konstruisati kao bezbjedno sredstvo u povećanju efikasnosti vakcina. Iako bi određene količine grafen oksida mogle biti toksične za ljude, istraživanja o upotrebi ovog jedinjenja u drugim vakcinama pokazuju da bi količina koja bi bila potencijalno upotrijebljena bila toliko mala da ne bi bila toksična za ljudske ćelije.
Kad je u pitanju sastav vakcina i tvrdnje da one sadrže grafen oksid, iz kompanije Pfizer su za Rojters negirali tvrdnje da vakcina koju proizvode sadrži ovaj sastojak: „Grafen oksid se ne koristi u proizvodnji vakcine Pfizer-BioNTech protiv COVID-19“. Prema podacima sa američke Uprave za hranu i ljekove, sastojci Pfizer vakcine uključuju: mRNK, lipide, kalijum hlorid, monobazni kalijum fosfat, natrijum hlorid, dvobazni natrijum fosfat dihidrat i saharozu. Na listi se ne nalazi grafen oksid.
Takođe, nijedna druga vakcina protiv COVID-19 koja se koristi širom svijeta, proizvođača Moderna, Janssen, AstraZeneca, CanSino, Sinovac i Sputnik V, ne sadrži grafen oksid, kako se i vidi iz liste sastojaka.
Tvrdnje da vakcine sadrže grafen oksid aktuelne su na društvenim mrežama već druže vrijeme, pod pretpostavkom da se ovakvim sastavom vakcine, koji je navodno toksičan, želi naškoditi ljudima.
Medicinski stručnjaci koji nijesu povezani sa proizvođačima vakcina komentarisali su za AP tvrdnje da se u vakcinama nalazi i ovaj sastojak. Allen Mierson, profesor na Tehnološkom institutu u Masačusetsu, rekao je da grafen oksida nema na listi sastojaka i da nema načina da bi se mogao smatrati prisutnim. Ove tvrdnje je kao „potpune besmislice“ okarakterisao i Paul Offit, stručnjak za vakcine u Dječjoj bolnici u Filadelfiji.
Ovu objavu ocjenjujemo kao lažnu vijest. Tu ocjenu dobija originalni medijski izvještaj (u potpunosti proizveden od strane medija koji ga je objavio) koji u sebi sadrži činjenično pogrešne tvrdnje ili informacije. Za sadržaje koji se ocjenjuju kao lažne vijesti može se pouzdano utvrditi da su kreirani i diseminirani sa namjerom da dezinformišu javnost, to jest da tvrdnju koja je u potpunosti lažna predstave kao činjenicu.
