U proteklih godinu i po, u izraelskim napadima na Gazu život je izgubilo više od 50 hiljada ljudi (arhivirano), dok je još veći broj bio primoran da napusti svoje domove i potraži sigurnost u drugim državama.
Svaka pojedinačna sudbina iza tih brojki nosi bol – a osjećaj postaje još teži kada se suočimo sa zastrašujućim prizorima ljudske patnje i razaranja.
Takvu reakciju je izazvala i fotografija koju se pojavila (arhivirano) na Fejsbuku na kojoj se vidi žena koja u naručju drži skelet djeteta, uz tvrdnju:
“Majka drži posmrtne ostatke svog sina u Gazi nakon više od godinu i po dana traženja pod ruševinama svoje bombardovane kuće”.
Obrnuta pretraga fotografija na Gugl pretraživaču ukazuje da ova slika ipak nije vjerodostojna, već je generisana vještačkom inteligencijom.
“Napravljeno pomoću Google vještačke inteligencije”, piše u sekciji “više informacija o fotografiji”.
Rezultati pretrage pokazuju da se ista fotografija dijelila prethodnih dana na stranom govornom području (arhivirano), a izvorna objava potekla je od Instagram naloga pod nazivom “in.visualart” (arhivirano).
Autor fotografije, Islam Nour, inicijalno je podijelio (arhivirano) na Intagram nalogu 22. marta.
U opisu fotografije piše:
“Sva slava majkama. PS + AL”.
Ovim skrećenicama naznačeno je kako je nastala ova, ali i druge fotografije podijeljene u istoj objavi. Skraćenica “PS” označava Photoshop, softver za digitalnu obradu fotografija koji je razvio Adobe, dok “AL” predstavlja artificial intelligence, odnosno ukazano je da je fotografija djelimično nastala vještačkom inteligencijom.
U opisu naloga, okarakterisanog kao dizajner, takođe je navedena napomena da sadržaj kreira uz pomoć Photoshop-a i alata zasnovanih na vještačkoj inteligenciji.
“Umjetnost nije ono što vidite, već ono što učinite da drugi vide”, navedeno je još u opisu profila.
Iako je ova fotografija fabrikovana, mnogi drugi zapisi i slike svjedoče užasu u Pojasu Gaze, o brojnim izgubljenim životima, rastavljenim porodicama, do temelja razorenoj infrastrukturi.
Međunarodna zajednica kontinuirano poziva na ponovni prekid vatre i humanitarnu pomoć za stanovnike Gaze, ali bez značajnog napretka u mirovnim pregovorima.
Prema pisanju stranih medija (arhivirano), prije par dana je petoro djece ubijeno u vazdušnom napadu na Pojas Gaze.
Zbog činjenice da fotografija nije vjerodostojna, već je kreirana uz pomoć Photoshop-a i vještačke inteligencije, objavu ocjenjujemo ocjenom – lažna vijest.
Ocjenu “Lažna vijest” dobija originalni medijski izvještaj (u potpunosti proizveden od strane medija koji ga je objavio) koji u sebi sadrži činjenično pogrešne tvrdnje ili informacije. Za sadržaje koji se ocjenjuju kao lažne vijesti može se pouzdano utvrditi da su kreirani i diseminirani sa namjerom da dezinformišu javnost, to jest da tvrdnju koja je u potpunosti lažna predstave kao činjenicu.
