Umjesto zaštite zdravlja građana, njihovog osvješćivanja i ukazivanja na opasnosti koje nosi Covid-19, iz medicinske struke često dobijamo upravo suprotno – tvrdnje da virus ne postoji, da su maske opasne, da se od koronavirusa ne umire…
Uprkos činjenici da je novim koronavirsom za manje od godinu dana u svijetu zaraženo gotovo 90 miliona ljudi, a da je od posljedica izazvanih virusom umrlo više od 1,2 miliona ljudi, pojedini ljekari i dalje iznose sporne teorije i, umjesto pomaganja kolegama u spašavanju života, rade upravo suprotno – šire dezinformacije, ohrabruju problematična ponašanja pojedinaca i ugrožavaju zdravlje svih nas.
Jedan od takvih ljekara je srpski doktor Milorad Stefanović Blumenau, koji je po drugi put bio gost emisije na YouTube kanalu „Centar-Srbin.info“, jer su, kako stoji u opisu videa, gledaoci bili oduševljeni prvim gostovanjem u jeku korona „ludila“. Portal Webtribune.rs objavio je tekst
Tekst je objavljen i na njihovoj Facebook stranici, a dijeljen je i u okviru pojedinih Facebook grupa.
Ono čime građani i medicinska struka koja je u svakoj zemlji na izmaku snaga zbog stalno rastućeg broja novoinficiranih koronavirusom nijesu sigurno oduševljeni jesu tvrdnje ovog pojedinca i njemu sličnih teoretičara zavjere.
Stefanović se, govoreći o obavezi nošenja maske u skladu sa mjerama koje su na snazi u Srbiji, zapitao po kom se zakonu od njega traži maska koja je, kako kaže, loša za njegovo zdravlje.
Teorije o navodnoj štetnosti maske za zdravlje ljudi i dalje ne jenjavaju, a među zagovornicima su i ljekari. Tim Raskrinkavanja je kroz više analiza pobijao slične stavove, i to se pozivajući isključivo na činjenice i preporuke relevantnih zdravstvenih organizacija i službi:
· Koronavirus se, prema potvrđenim i poznatim informacijama, s osobe na osobu prenosi kapljično, što znači putem kijanja, kašljanja ili izdaha, zbog čega se nošenje maske nameće kao neophodna i logična mjera u sprječavanju širenja virusa;
· Nošenje maske predstavlja dio globalne sveobuhvatne strategije za suzbijanje prenošenja virusa, uz održavanje fizičke distance, higijenu ruku i izbjegavanje dodirivanja lica;
· Nošenje maski oba od dva sagovornika, na primjer, može svesti na minimum rizik od širenja virusa, nasuprot situaciji u kojoj sagovornici ne nose maske, a naučne studije pokazuju da bi širenje virusa bilo zaustavljeno kada bi 80 odsto ljudi nosilo masku;
· Iz Svjetske zdravstvene organizacije jeste upozoreno da maske ne štite u potpunosti od oboljevanja, zbog čega maske i predstavljaju tek dio paketa mjera u cilju suzbijanja širenja virusa, ali naglašavaju da ispravno rukovanje maskama isključuje njihovu neefikasnost – najveća šansa da se maska „zarazi“ je prilikom njenog skidanja, pa je zato potrebno da se maske što češće mijenjaju nakon kontakta sa rukama. Ukoliko se sa maskom postupa ispravno, prema preporukama, ona ne može dodatno ugroziti čovjeka različitim gljivicama ili bakterijama;
· Tvrdnje popularne među raznim teoretičarima zavjere, koje se odnose na štetnost nošenja maski, je da maske sprečavaju dotok kiseonika i oštećuju mozak. Ovo je negirala Svjetska zdravstvena organizacija, koja je još u junu saopštila da dugotrajna upotreba medicinskih maski, kada se pravilno nose, ne izaziva trovanje ugljen-dioksidom, niti dovodi do nedostatka kiseonika, što bi eventualno štetilo zdravlju. Takođe, u jednom od pokušaja stručnjaka da pobiju ovakve besmislene tvrdnje, pulmološkinja Olga Mediano negirala je bizarne navode da se zbog maski ugljendioksid vraća u krv i izaziva povećanje pH vrijednosti u krvi, navodeći i da nema dokaza da korišćenje maski uzrokuje rak, kako su pojedinci tvrdili.
U tekstu se prenosi i Stefanovićeva tvrdnja da je koronavirus politički projekat:
„To je jedan politički projekat i, sa medicinske strane, jedna laž i izmišljotina koja se koristi da bi se došlo do toga da se društvo na drugi način ustroji – ustrojavanje u smislu apsolutnog gubitka slobode.“
Tvrdnja o svjetskim centrima moći koji stoje iza virusa ili virusu kao vještačkoj tvorevini aktuelne su od pojave novog virusa, ali nemaju naučno utemeljenje. Teorije zavjere da virus nema prirodno porijeklo negirala je upravo medicinska struka, grupa svjetskih ljekara, ukazavši da takve glasine ugrožavaju globalnu saradnju u borbi protiv virusa. I Svjetska zdravstvena organizacija je potvrdila da je virus prirodnog porijekla i da ne predstavlja modifikaciju virusa iz 2003. godine, jer se ne radi o istom virusu.
U samom videu Stefanović iznosi niz netačnih tvrdnji, od kojih su mnoge već demantovane.
Govoreći o testiranju i otkrivanju prisustva virusa u organizmu, Stefanović tvrdi da koronavirus nikada nije izolovan. Ipak, to nije tačno.
Genom korona virusa SARS-CoV-2 je izolovan od strane naučnika u brojnim državama, a kineski su naučnici to učinili još na samom početku pandemije. Američki Centar za kontrolu i prevenciju bolesti objavio je da je virus izolovan i da je to urađeno kako bi se omogućilo njegovo istraživanje. Genom virusa su izolovali i analizirali i naučnici Instituta Ruđer Bošković u Hrvatskoj.
Takođe, Stefanović tvrdi i da se na respirator “kače” pacijenti sa niskom saturacijom, koja se, tvrdi smanjuje zbog nošenja maske.
Ipak, pulmolog Džonatan Parsons, iz Veksner medicinskog centra, pri Univerzitetu Kolumbija u Ohaju, ukazuje da maske ne smanjuju saturaciju.
“Dobijate sav kiseonik koji vam je potreban, a nivo ugljen-dioksida ne raste”, kaže Parsons.
Još jednom apelujemo na medije i korisnike društvenih mreža da ne objavljuju i ne šire dezinformacije o koronavirusu.
Imajući u vidu da se stavovi Stefanovića pokušavaj predstaviti kao činjenice, iako je za njih ranije dokazano suprotno, ova objava dobija ocjenu pseudonauka.
Ocjenu “Pseudonauka” dobija medijski izvještaj koji pokušava da određena mišljenja, stavove, vrijednosti ili nalaze dobijene nenaučnim metodom, predstavi kao naučna otkrića ili činjenice. U ovakvim izvještajima često se pogrešno ili manipulativno interpretiraju postojeća naučna istraživanja, ili se poziva na istraživanja koja nisu u skladu sa naučnom provjerom i utvrđivanjem činjenica.
Takođe, ova objava dobija i ocjenu dezinformacija.
Ocjenu “Dezinformacija” dobija medijski izvještaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.
Web tribune: Dezinformacija,Pseudonauka
