Od proglašenja pandemije koronavirusa i obaveze nošenja maski koja je tada propisana, pojavilo se na desetine teza o njihovoj štetnosti po ljudski organizam.
Teoretičari zavjere, neumorno se utrkuju u tome ko će na što bolji i „vjerodostojniji“ način, dokazati tvrdnju da maske predstavljaju opasnost za ljudski rod.
U moru takvih objava, možda i najčešća je da maske sprečavaju dotok kiseonika u organizam.
Jedna takva tvrdnja, plasirana je i kroz video snimak navodnog eksperimenta objavljenog na fejsbuku u kojem djevojčica zaštitnom maskom prekriva čašu u kojoj gori svijeća, koja se nakon nekoliko trenutaka, gasi. Cilj je dokazati da se svijeća ugasila, jer kroz masku navodno ne prolazi kiseonik, pa se želi implicirati da je isto i sa ljudskim organizmom. Ova objava podijeljena je čak 1.200 puta.
Međutim, ove tvrdnje, prema mnogim medicinskim izvorima, nemaju nikakvo naučno uporište, jer ni CDC niti Svjetska zdravstvena organizacija nikada nisu izdali upozorenja kojim se sugeriše da bi upotreba hirurških maski za lice dovela do opasnog smanjenja nivoa kiseonika.
Uprava za hranu i ljekove Ministarstva zdravlja SAD, propisala je obavezu nošenje maski za zdravstvene radnike, ali navodeći i da ostala javnost treba da ih koristi.
„CDC preporučuje ljudima da nose maske na javnim mjestima, na događajima i okupljanjima i bilo na kojima će biti u blizini drugih ljudi. CDC je 2.februara 2021. izdao naredbu kojom se zahtijeva nošenje maske u avionima, autobusima, vozovima i drugim oblicima javnog prevoza koji putuju u, unutar ili van Sjedinjenih Država i u američka transportna čvorišta kao što su aerodromi i stanice“ navodi se u objavi FDA.
Takođe, mnogi naučni časopisi, opovrgnuli su tvrdnje da nošenje maski negativno utiče na prisustvo kiseonika u tijelu.
Da bi testirali ovu teoriju, istraživači koji stoje iza ove male studije regrutovali su 15 ljekara bez zdravstvenih problema, kao i 15 pacijenata sa hroničnom ostruktivnom bolešću pluća (HOBP).
Studija je, između ostalog uključivala i praćenje nivoa kiseonika tokom šestominutne vježbe hodanja sa maskom. Istraživači, međutim, nisu otkrili nikakve značajnije promjene u oscilaciji kiseonika pri udisaju ili ugljen dioksida pri izdisaju.
Kao što se očekivalo, učesnici sa HOBP imali su niži nivo kiseonika u krvi od onih bez respiratorne bolesti, ali nijedan učesnik sa HOBP nije imao većih promjena u razmeni kiseonika zbog nošenja maske.
Health Magazin, takođe se bavio pomenutim tvrdnjama i u svojoj analizi objasnio šta je zaista prava veze između maske i kiseonika.
„Što se tiče maski za lice, znamo da nisu sve napravljene jednako. U kojoj mjeri bi maska mogla da utiče na nivo CO2 zavisi od toga od čega je napravljena i koliko čvrsto odgovara“ kaže za Health Magazin Bil Kerol, profesor hemije na Indijana Univerzitetu.
„Ako stavite plastičnu kesu preko glave i čvrsto je zavežete oko vrata, nijedan koronavirus ne može da uđe, ali ni kiseonik i ugušili biste se, pa to očigledno ne preporučujemo“, kaže Kerol. „Mislim da je ipak vrlo malo vjerovatno da biste se onesvijestili zbog nedostatka kiseonika pomoću platnene maske, koja vam uglavnom ne prianja dobro uz lice. Kada izdahnete ili udahnete, vazduh može proći i oko maske kroz pore u materijalu. Zbog toga vas platnena maska ne štiti apsolutno od udisanja virusa, ali teži da zaštiti ljude oko vas od aerosola u dahu“ pojašnjava Kerol u razgovoru za Health magazine.
Uprkos svim ovim naučnim tvrdnjama, koje jasno ukazuju na to da maska ne utiče na protok kiseonika, pitanje je – zašto se plamen u čaši ugasio nakon što je prekriven maskom i da li se to može primjeniti na ljudski organizam. Odgovor je – ne, prije svega jer je poređenje ljudskog organizma i čaše sa svijećom.
Faktčekeri sa portala Youturn pisali su da svi znaju da vatri treba kiseonik da gori.
Procenat kiseonika u zraku je 21%. Za vatre svijeća potrebno je najmanje 18,8% kiseonika u vazduhu. Stavite masku na mali plamen koji gori i dobro zatvorite protok vazduha da biste ugasili vatru. Ljudska pluća nemaju te mogućnosti. Kiseonik se pruža isključivo u medicinskim uslovima. Tako da je poređenje svijeće i pluća potpuno apsurdna.
Naučni časopis Scientific American objašnjava, da proces disanja kojim ljudi unose kiseonik, a izbacuju ugljendioksid, podrazumijeva refleks u kom se mišić dijafragme pokreće i širi grudnu šupljinu, što rezultira uvlačenjem vazduha iz okruženja. Kada je riječ o svijeći, nedostatak kiseonika zbog kog se plamen gasi rezultat je nepostojanja kretanja vazduha
„Kiseonik dobijamo udisanjem svježeg vazduha, a ugljendioksid uklanjamo iz tijela izdisanjem ustajalog vazduha. Ali kako funkcioniše mehanizam disanja?
Vazduh ulazi kroz naša usta ili nos. Vazduh zatim prolazi kroz dušnik, koji se prvo dijeli na dva bronhija: po jedan za svako plućno krilo. Bronhiji se zatim razdvajaju na sve manje bronhiole, koje na kraju imaju sitne vazdušne vrećice zvane alveole. U plućima imamo milione alveola. Opušteno disanje je refleks; ne moramo misliti da bismo disali. Tokom ovog refleksnog udisanja, dijafragma – mišić u obliku kupole između grudnog koša i trbušne duplje – spljoštava se. Ovo proširuje grudnu šupljinu i kao rezultat se uvlači vazduh. Tokom izdisanja, dijafragma se opušta i pluća se prirodno povlače, a vazduh se lagano izbacuje“ navodi se u objavljenoj studiji, na koju se poziva i raskrinkavanje.ba.
Dakle, plamen u svijeći je iskoristio kiseonik koji je bio dostupan, ali s obzirom na to da nije postojalo nikakvo kretanje kojim bi se uvukla nova količina kiseonika, on se ugasio. Slično se dešava u situacijama kada ljudi privremeno zadržavaju vazduh, naprimjer, kada su pod vodom. Budući da je disanje, to jest kretanje vazduha zaustavljeno, postepeno se počinje osjećati nedostatak kiseonika u organizmu.
Imajući u vidu da ne postoji nijedan naučni dokaz ili tvrdnja koja bi potvrdila dokaze iz „eksperimenta“ koji je vidjelo najmanje 1.200 ljudi, ovaj sadržaj dobija ocjenu „teorija zavjere“
Ocjenu “Teorija zavjere” dobija medijski izvještaj koji daje neistinit ili neprovjerljiv opis neke pojave, događaja ili osobe, predstavljajući ih kao dio ili rezultat skrivenog plana (“zavjere”). Za ovakve sadržaje karakteristično je da iznose niz tvrdnji, predstavljenih kao činjenice, između kojih se utvrđuju uzročno-posljedične veze, bez nuđenja bilo kakvih kredibilnih dokaza.
