Početkom ovog mjeseca Kanadu je zahvatio veliki broj požara izazivajući opasno zagađenje vazduha i izmaglice koja se proširila Sjeveroistočnom Amerikom.
Zagađenje se osjetilo i u Njujorku u kome je nebo poprimilo narandžastu boju što je podstaklo pojedince da na društvenim mrežama šire teorije zavjere u vezi ove pojave.
U jednoj od tih objava se navodi:
„Kažu da je New York prekriven oblacima žuto narandžastog smoga zbog požara u Kanadi i da se ta žuta boja javlja zbog refrakcije tj. prelamanja svjetlosti kroz kapljice vode koje su pune čađi !? Kako to da onda od Kanade pa sve južno do New Yorka nema nigdje takvog fenomena osim u New Yorku? Zar tamo nema kapljica vode u atmosferi i čađi ? Naravno Vi ne morate da mislite svojom glavom zašto je to tako,jer to će Vam objasniti sve na televiziji”
Ovo objavu prati i kratak video snimak u kome jedna ženska osoba govori da živi na dva i po sata od Kanade i pet od Njuroka, ističući da u njenom gradu oblaci nijesu iste boje kao i Njujorku, a obraćanje završava pitanjem kojim se aludira da narandžasta boja vazduha potiče od sagorijevanja amonijum nitrata.
Za ovakvu boju vazduha postoji naučno utemeljeno objašnjenje.
„Svjetlost putuje u talasima koji su suviše mali i brzi da bismo ih mogli vidjeti. Boje poput crvene, narandžaste i žute putuju u dužim talasima i imaju manje energije. Boje kao što su plava, indigo i ljubičasta putuju u kraćim talasima i imaju više energije. Kada se svjetlost kreće kroz atmosferu, neki od talasa se raspršuju, što nebu daje boju“, navodi se na sajtu američke Univerzitetske korporacije za istraživanje atmosfere (UCAR).
CNN u svom tekstu u vezi narandžaste boje neba objašnjava da dim šumske vatre pretvara vazduh u narandžastu iz istog razloga zbog čega čisti vazduh čini da nebo izgleda plavo – to ima veze sa vrstom sitnih čestica u vazduhu, koliko ih ima i koju boju talasne dužine blokiraju.
„Sjetite se dana u školi kada ste učili o ROIGBIV-u, svim duginim bojama. Sunčeva svjetlost sadrži sve te boje. Dok prolazi kroz Zemljinu atmosferu, sunčeva svjetlost pogađa sve molekule i čestice u vazduhu. Boje koje na kraju vidimo su sve talasne dužine koje su preostale nakon što su stupile u interakciju sa tim česticama. Dim šumskog požara blokira kraće talasne dužine – poput žute, zelene i plave – ostavljajući samo crvenu i narandžastu da prođu“, pojašnjava se u tekstu.
Dakle, na osnovu navedenog jasno je da postoje dokazi koji objašnjavaju kako je došlo do pojave narandžaste boje u vazduhu. Tačno je da je došlo do ogromnog zagađenja vazduha. To je potvrdila i guvernerka Njujorka Keti Hokal koja je situaciju nazvala “vanrednom krizom” i upozorila da je indeks zagađenja u nekim delovima te države osam puta veći od normalnog.
Međutim, tvrdnja da je ovakvo zagađenje nastalo sagorijevanjem amonijum nitrata nema nikakvo utemeljenje u činjenicama, već se kao uzrok jasno navode šumski požari.
Na osnovu svega navedenog ovu objavu ocjenjujemo kao teoriju zavjere.
Ocjenu “Teorija zavjere” dobija medijski izvještaj koji daje neistinit ili neprovjerljiv opis neke pojave, događaja ili osobe, predstavljajući ih kao dio ili rezultat skrivenog plana (“zavjere”). Za ovakve sadržaje karakteristično je da iznose niz tvrdnji, predstavljenih kao činjenice, između kojih se utvrđuju uzročno-posljedične veze, bez nuđenja bilo kakvih kredibilnih dokaza.
