Talas protesta zahvatio je region Balkana, a u kontekstu najnovijih dešavanja na društvenim mrežama šire se i brojne dezinformacije, ali i aktuelizuju stare.
Primjer za to je fotografija koja je objavljena na Fejsbuku (1, 2, 3) (arhivirano) koja prikazuje duge kolone parkiranih automobila za koju se tvrdi da je nastala tokom protesta u Njemačkoj zbog povećanja cijena goriva.
“U Nemačkoj, vlada je povećala cenu goriva. Za samo jedan sat, ljudi su napustili svoje automobile na ulicama, avenijama i otišli kući. Preko milion napuštenih automobila. Morali su sniziti cenu goriva. Kada su ljudi pametni, korumpirani ne mogu da ostvare svoje ciljeve”, glasi prateći tekst.
Prije svega, ova fotografija nije aktuelna, niti je zabilježena u Njemačkoj, o čemu smo pisali još 2021. godine.
Obrnutom pretragom na sajtu TinEye dolazi se do toga da je fotografija nastala u Šenženu, u Kini, tokom saobraćajnog kolapsa 2012. godine. Ova fotografija može se naći i na foto-servisu Alami sa istim opisom o gužvama u saobraćaju.
Kako je izvijestio BBC, u pitanju je saobraćajna gužva tokom sezone praznika u Kini, odnosno festivala sredine jeseni i Dana državnosti.
Osim toga, prema dostupnim podacima (arhivirano) poslednji protesti zbog povećanja cijena goriva održani su u Njemačkoj u novembru 2022. godine. Tada su vozači organizovali blokade puteva i benzinskih pumpi širom zemlje kako bi izrazili nezadovoljstvo zbog rasta cijena goriva.
A u januaru ove godine, njemački poljoprivrednici su započeli (arhivirano) nedjelju nacionalnih protesta protiv vladinih planova za ukidanje subvencija za dizel gorivo. Poljioprivrednici su blokirali puteve i autoputeve hiljadama traktora i kamiona.
Međutim, nijedno od navedenih dešavanja se ne odnosi na tvrdnju koja se dijeli u obavama, niti imaju veze sa fotografijom podijeljenom u tim postovima.
Ove objave ocijenili smo kao lažnu vijest i reciklaža.
Ocjenu “Lažna vijest” dobija originalni medijski izvještaj (u potpunosti proizveden od strane medija koji ga je objavio) koji u sebi sadrži činjenično pogrešne tvrdnje ili informacije. Za sadržaje koji se ocjenjuju kao lažne vijesti može se pouzdano utvrditi da su kreirani i diseminirani sa namjerom da dezinformišu javnost, to jest da tvrdnju koja je u potpunosti lažna predstave kao činjenicu.
Ocjenu “recikLAŽA” dobija medijski sadržaj koji iznova koristi već objavljene informacije bez jasne naznake vremenskog perioda na koji se sadržaj odnosi. Tekst se reciklira u određenom trenutku kako bi se manipulisalo zaključcicima konzumenta medijskog sadržaja.
