Hrišćanski svijet proslavio je Božić, po predanju – najradosniji praznik. Mediji su se utrkivali da prenesu koji su to običaji koji bi trebalo da se poštuju, šta je najbolje imati na trpezi tog dana… Društvenim mrežama kruži fotografija, koja potencira još jedan navodni običaj, koji je u najmanju ruku – mizogin. Pritom, istoričarima nije poznat.
Obrnutom pretragom fotografije dolazi se do podatka da je ona dijeljena godinama unazad, ne samo ove. Na njoj se vidi grupa muškaraca u stojećem položaju, dok su ispred njih žene, na koljenima. Fotografija je podijeljena više puta, a u opisu piše:
“Supruge su se na Božić izvinjavalje muževima, za sve pogreške načinjene tokom godine. Ne dozvolimo da se dobri običaji izgube”.
Ovim “dobrim običajem”, koji se u istom tonu širio i na drugim jezicima, bavili su se svjetski fekt čekeri kao što su Politifact i australijski AAP.
Profesor folklora, Džim Liri, za Politifakt kaže da nikada nije čuo za sličan običaj i navode iz sporne objave nazvao je smiješnim. Dodaje da mu to više zvuči kao “patrijarhalna fantazija”.
U tekstu AAP-a navode se istoričari iz SAD, Meksika i Australije, koji imaju isti stav kao kolega Liri – za takav običaj nikada nijesu čuli.
S obzirom na to da se do izvora fotografije za sada ne može doći, istraga vodi do jednog logičnog, ali ne i 100% tačnog objašnjenja. U ruskim medijima se pojavila ista fotografija, pored koje stoji opis: “dame pozivaju gospodu na “bijeli ples””. Takozvani “bijeli ples” upravo je tako i objašnjen – kao događaj u Rusiji na kojem dame pozivaju gospodu na ples, a tokom kojeg su žene izlagale rukotvorine, predstavljale svoj rad itd.
Da li fotografija zaista potiče iz Rusije i sa “bijelog plesa”, nastojaćemo da provjerimo. Do tada je jedno sigurno – nema dokaza da je u pitanju običaj, po kojem žene mole muževe za oprost za Božić.
Zbog toga ova objava dobija ocjenu – lažna vijest.
Ocjenu “Lažna vijest” dobija originalni medijski izvještaj (u potpunosti proizveden od strane medija koji ga je objavio) koji u sebi sadrži činjenično pogrešne tvrdnje ili informacije. Za sadržaje koji se ocjenjuju kao lažne vijesti može se pouzdano utvrditi da su kreirani i diseminirani sa namjerom da dezinformišu javnost, to jest da tvrdnju koja je u potpunosti lažna predstave kao činjenicu.
