Njemačka vojska odavno je na meti kritika zbog slabe opremljenosti, nespremnosti itd, a rat u Ukrajini ponovo je potencirao pitanje – kakvo je tamo stanje. Regionalni mediji se takođe “brinu” za Bundeswehr, pa smo dobili jednu čudnu priču.
Na portalima i društvenim mrežama pojavio se naslov koji kaže:
NEMCI ODBIJAJU DA SLUŽE VOJSKU – Sve zbog straha od RUSKE VOJSKE
Dalje se u tekstu navodi:
“Zbog neprijateljstava u Ukrajini, broj onih koji odbijaju služenje vojnog roka u Nemačkoj je naglo porastao, prenosi „Bild“…
Od izbijanja neprijateljstava u Ukrajini, broj onih koji izbegavaju vojnu službu u Nemačkoj se upetostručio, navodi „Bild“. Nemci strahuju da bi u slučaju delimične ili potpune mobilizacije mogli biti poslati u rat. Tada će svi muškarci od 18 do 59 godina biti na frontu…”
Kao prvo, vojni rok u Njemačkoj je ukinut 2011, što je jasno naznačeno na sajtu Bundeswehr-a, koji ipak pokušava da regrutuje profesionalne vojnike.
Drugo, na sajtu Bilda se ne može doći do teksta i podataka na koje se regionalni portali pozivaju. Postoje dva članka koja su nastala otprilike u isto vrijeme objavljivanja spornog teksta, a koji govore o tome kako Bundeswehr ostaje bez regruta, odnosno da sve manje ljudi želi u vojsku.
Treće, DW je još u junu pisao o porastu broja vojnika koji ne žele da idu u rat. U tekstu se kaže:
“Skoro 1.000 njemačkog vojnog osoblja podnijelo je zahtjev za izuzeće od služenja u borbenim zonama 2022. godine, što je nagli porast u odnosu na broj iz 2021. godine, navodi se u izvještaju objavljenom u petak.
Portparol njemačkog ministarstva nadležnog za obradu prijava rekao je grupi novina Redaktionsnetzverk Deutschland da je 951 vojnik Bundesvera podnio zahtjev za izuzeće.
„U 2021. godini primljena je 201 prijava za izuzeće iz borbene službe, u 2022. godini ukupno 951 prijava“, rekla je za novine portparolka Ministarstva za porodicu i civilne poslove.”
Te brojke donekle odgovaraju onima iz spornog teksta, ali on svakako nije tačan. Kao razlog za izuzeće, DW navodi upravo rat u Ukrajini, što u prevedenom značenju govori da ljudi ne žele da idu u ratne zone.
S obzirom na to da se na sajtu Bilda nije moglo doći do originalne priče, na koju se autor poziva, pretragom smo pokušali da pronađemo neku drugu publikaciju sa istim podacima. Došli smo samo do jedne na engleskom jeziku, koja je identična, sa izuzetkom što se u njoj navodi da u pitanju nije služenje vojnog roka, već odbijanje vojnika da služe.
Uzimajući sve u obzir i zbog nemogućnosti da se dođe do originalnog članka sa Bilda na koji se regionalni mediji pozivaju, kao i zbog naslova, ova objava dobija ocjene – dezinformacija i klikbejt.
Ocjenu “Dezinformacija” dobija medijski izvještaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.
Ocjenu “Klikbejt” dobija medijski izvještaj čiji naslov nema uporište u samom tekstu koji slijedi. Ovakvi tekstovi i prilozi imaju cilj da senzacionalističkim naslovom privuku pažnju konzumenta/kinje, obećavajući sadržaj koji zapravo ne postoji i uglavnom se kreiraju iz finansijskog interesa odnosno zbog povećanja čitanosti.
