Dezinformacije o pandemiji koronavirusa ne jenjavaju ni više od pola godine od njenog početka…
Na Facebook profilu Nebojša Neno Gajević 14. septembra objavljen je video snimak u trajanju od 4 minuta i 48 sekundi u kojem Gajević osporava opasnost virusa korona i iznosi tvrdnje o procentualnom odnosu broja oboljelih i testiranih u Crnoj Gori.
Snimak je javan i kao takav izazvao je veliki broj reakcija i komentara, a podijeljen je više od 900 puta među korisnicima Facebooka.
U snimku se navodi:
„Na broj testiranih u Crnoj Gori, koliki god bio, 20 odsto je oboljelih. Znači, ako se testira 100 ljudi 20 ima nosioca virusa, ako se testira 500 ljudi to dođe 100 oboljelih što će reći bilo koliki broj da testiraju pozitivno će biti 20 odsto ili bolje rečeno ako testiraju kompletnu populaciju u Crnoj Gori doći ćemo do cifre znači od 100 hiljada nosioca virusa, ali kod 90 i više odsto njih nema nikakve manifestacije simptoma, prođe, a i da ne znaju“.
Tačno je da je nekih dana taj procenat iznosio 20 odsto ili da se može uzeti kao presjek za određeni period, ali se ne može generalizovati na način na koji to čini autor ovog videa riječima „bilo koji broj da testiraju pozitivno će biti 20 odsto“. U to se možemo uvjeriti analizom zvaničnih rezultata Instituta za javno zdravlje Crne Gore.
Provjerimo nasumično neke datume koji su prethodili pomenutoj objavi. Tako je recimo 07.09.2020. u Crnoj Gori testirano 380 uzoraka na novi koronavirus, od kojih je čak 106 bilo pozitivno (27,9%), 11. 09.2020. testirano je 617 uzorka, od kojih je bilo pozitivno 163 (26,42%), dok je 13.09.2020. (dan prije objave ovog snimka) bilo testirano 487 uzoraka od kojih je 182 (37,37%). Da postoje razlike u odnosu oboljelih i testiranih pokazale su i analize Instituta za javno zdravlje urađene posljednjih dana pa je recimo 22.09. broj zaraženih iznosio 296 od 749 testiranih uzoraka što čini čak 39,52 odsto.
Dakle iz priloženog je jasno da se ne može tvrditi da je u odnosu na broj testiranih uvijek 20 odsto oboljelih.
Tvrdnja koja se može čuti na snimku da „kod 90 odsto i više zaraženih nema nikakve manifestacije simptoma“ takođe je sporna.
Prema podacima Svjetske zdravstvene organizacije (SZO) koji su objavljeni 06.03.2020. 80 odsto infekcija virusom korona su blage ili asimptomatske, 15 odsto su teške infekcije kojima je potreban kiseonik i 5 odsto su kritične infekcije, koje zahtijevaju ventilaciju.
Novije podatke pružio je američki Centar za kontrolu bolesti i prevenciju koji je tokom jula mjeseca procijenio da stopa asimptomatskih slučajeva iznosi 40 odsto.
U toku su i druga istraživanja koja se bave ovim pitanjem, međutim do sada nije potvrđena njihova vjerodostojnost.
SZO je stava da iako statistički gledano, asimptomatski pacijenti, koji su zaraženi koronavirusom, manje prenose virus u odnosu na one koji imaju simptome, to je ipak moguće. Oni su, odgovarajući na sugestije koje su im upućene od strane ljekarske struke u vezi sa asimptomatskim slučajevima, kazali da bi ovakva ohrabrivanja i ublažavanje situacije mogla negativno da se odraze na cjelokupnu epidemiološku situaciju i utiču na nekontrolisano širenje virusa.
Imajući u vidu da pomenuta objava sadrži neprovjerene i netačne tvrnje ocjenjujemo je kao dezinformaciju. To je ocjena koju dobija medijski izvještaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.
Viralne objave: Dezinformacija
