Nakon raznih dezinformacija i „upozorenja“ o navodnoj štetnosti vakcina po zdravlje ljudi, društvenim mrežama se šire i tvrdnje o tome da je vakcina protiv koronavirusa već prouzrokovala smrtne slučajeve širom svijeta.
U tekstu koji je objavio portal Srpskidnevnik.com sa naslovom „POČELO JE! ОD VАKCINЕ UМIRU U NОRVЕŠKОЈ, IZRАЕLU I SLОVЕNIЈI, PАRАLIZЕ U МЕKSIKU!”, a koji je dijeljen i na Facebook-u navodi se:
„Nоrvеškа аgеnciја zа lеkоvе sаоpštilа је dа su dvа štićеnikа dоmоvа zа stаrе umrlа nеkоlikо dаnа nаkоn štо su primilа Fајzеrоvu vаkcinu (Pfizer-BioNTech Covid-19) i pоkrеnutа је istrаgа о smrtnim slučајеvimа.
‘Моrаmо prоcеniti је li vаkcinа uzrоk smrti ili је slučајnоst dа sе tо dоgоdilо nеdugо nаkоn vаkcinisаnjа’, rеkао је mеdicinski dirеktоr Stajnar Маdsеn u izјаvi о smrtnim slučајеvimа.
Таkоđе је istаknuо kаkо је pоsvе mоgućе dа su smrtni slučајеvi slučајni. U nоrvеškim stаrаčkim dоmоvimа svаkе nеdеlје umrе оkо 400 lјudi“.
Dakle, na osnovu izjave direktora pomenute agencije koji kaže da moraju „procijeniti da li je vakcina uzrok smrti“, kao i iz rečenice koja slijedi nakon toga da je „moguće da su smrtni slučajevi slučajni“ jasno je da naslov ove vijesti nije potkrijepljen činjenicama i da ne odražava suštinu teksta, tj da potencijalnog čitaoca navodi na pogrešan zaključak.
Dodatno, na zvaničnom sajtu Norveške agencije za ljekove citirana je izjava Madsena koji kaže da se trenutno vakcinišu najslabiji i najranjiviji, oni koji pate od ozbiljnih bolesti.
“Vjerovatno je da će među njima biti smrtnih slučajeva nakon vakcinacije. Nakon takvih slučajeva ćemo utvrđivati je li uzrok smrti povezan sa vakcinom ili se radi o koincidenciji”, dodaje direktor bolnice.
Norveški zvaničnici izjavili su da su 23 osobe umrle u zemlji nakon što su primile prvu dozu vakcine. Od tih smrtnih slučajeva, kod 13 je izvršena obdukcija, a prema Norveškoj agenciji za ljekove, rezultati sugerišu da su uobičajeni neželjeni efekti možda doprinijeli ozbiljnim reakcijama kod starijih ljudi koji su slabijeg zdravstvenog stanja.
Od 29 slučajeva potencijalnih neželjenih efekata koje su istražile norveške vlasti, gotovo tri četvrtine bilo je kod ljudi starijih od 80 godina, navelo je regulatorno tijelo u izvještaju od 14. januara, prenijeli su svjetski mediji.
Tvrdnjama o povezanosti vakcine i smrtnih slučajeva bavili su se i norveški faktčekeri.
Njima je Pernile Harg iz Agencije za lijekove saopšitila da su mediji vijest o smrti pacijenata prenijeli van kontkesta. “Nećemo davati savjete protiv vakcinacije”, rekla je ona. Kako su naveli faktčekeri iz Norveške, ova agencija je, za sada, uradila procjenu 13 smrtnih slučajeva i nije bilo moguće zaključiti da su izazvani vakcinom.
Ni slučajevi vakcinacije u Sloveniji i Meksiku, koji se pominju u tekstu nijesu u saglasnosti sa senzacionalističkim naslovom.
Što se tiče prijavljene smrti nakon vakcinisanja u Sloveniji, riječ je o smrti korisnice slovenskog doma za starije, koja je umrla nakon vakcinisanja Fajzer-Biontek vakcinom protiv COVID-19, a od ranije je patila od drugih bolesti. Njena smrt nema neposredne veze s vakcinisanjem. O tome su izvijestili slovenski, ali i domaći mediji, navode naše kolege sa portala Faktograf.hr.
U tekstu se pominje i slučaj mlade ljekarke iz Meksiko Sitija koja je оstаlа pаrаlizоvаnа nаkоn primаnjа Fајzеrоvе vаkcinе prоtiv koronavirusa. Tačno je da je ljekarka nаkоn primаnjа vаkcinе imаlа niz nаpаdа, оsip nа kоži, slаbоst i pоtеškоćе sа disаnjеm i tаdа јој је prеliminаrnо diјаgnоstikоvаn еncеfаlоmiеlitis (upаlа mоzgа i kičmеnе mоždinе).
Međutim, kako su izvijestili mediji, Meksičko ministarstvo zdravlja navelo je da je ona ranije patila od ozbiljnih alergijskih reakcija. Ljekarka se i dalje nalazi u bolnici i još uvijek oporavlja.
Opasnost od alergijskih reakcija na vakcinu od ranije je poznata, a naročito se odnosi na osobe sklone alergijama, što je bio i slučaj sa doktoricom iz Meksika.
Američki Centar za kontrolu i prevenciju bolesti objavio je da prati slučajeve alergijskih reakcija na vakcine proizvođača Fajzer/Biontek i Moderna i preporučio osobama koje imaju alergijske reakcije na prvu dozu vakcina da odustanu od druge doze.
Zbog senzacionalističkog naslova koji nema uporište u samom tekstu ovaj sadržaj ocjenjujemo kao klikbejt.
Ocjenu “Klikbejt” dobija medijski izvještaj čiji naslov nema uporište u samom tekstu koji slijedi. Ovakvi tekstovi i prilozi imaju cilj da senzacionalističkim naslovom privuku pažnju konzumenta/kinje, obećavajući sadržaj koji zapravo ne postoji i uglavnom se kreiraju iz finansijskog interesa odnosno zbog povećanja čitanosti.
Dodatno, zbog iznošenja neistina, i pogrešnog interpretiranja činjenica ovaj sadržaj ocjenjujemo manipulisanje činjenicama.
Ocjenu “Manipulisanje činjenicama” dobija medijski izvještaj koji koristi poznate i tačne činjenice, ali ih interpretira na obmanjujući način. Ovi izvještaji uglavnom koriste tačne informacije za izvođenje netačnih zaključaka ili tvrdnji, čime usmjeravaju zaključke konzumenata medijskog sadržaja u pogrešnom smjeru u odnosu na stvarno značenje predstavljenih činjenica.
Srpski dnevnik: Manipulisanje činjenicama,Klikbejt | Viralne objave: Manipulisanje činjenicama,Klikbejt
