O Sjevernoj Koreji je teško išta znati sa sigurnošću, ali to ne oslobađa medije obaveze da objavljuju provjerene informacije i da se uzdržavaju od senzacionalističkih naslova.
Lider Sjeverne Koreje Kim Jong-un je početkom maja, kako su objavili sjevernokorejski državni mediji presjekao vrpcu na otvaranju fabrike za poizvodnju vještačkog đubriva. Tim potezom su demantovane glasine koje su kružile danima prije otvaranje fabrike o tome da je Kim Jong-un imao navodno operaciju srca posle koje se nalazi u „vegetativnom stanju“, kao i glasine da je mrtav.
Osim svjetskih, ta tema je punila stupce i regionalnih medija.
Kurir je objavio tekst pod nazivom
“KIM DŽONG-UN JE MRTAV, TVRDI ODBEGLI ZVANIČNIK: Obaviješten sam da je umro prošlog vikenda nakon operacije na srcu!”
U tekstu se navodi:
“Ji Seong-ho, koji je prebjegao iz Severne Koreje i postao poslanik u južnokorejskom parlamentu, kaže da je 99 odsto siguran da je severnokorejski lider Kim Džong-un mrtav i da će vlast preuzeti njegova sestra. Ji je naveo da je obaviješten da je Kim preminuo prije nedelju dana i da bi Pjongjang tu vijest mogao da objavi tokom vikenda. Prema njegovom mišljenju, moguće je da će istovremeno biti saopšteno da je za Kimovog naslednika izabrana njegova sestra Kim Jo-džong. Ji je precizirao da je obaviješten da je Kim preminuo prošlog vikenda nakon kardiovaskularne operacije, prenosi londonski Miror. Dodao je da Severna Koreja nije odmah saopštila vest o smrti svog lidera i proglasila period žalosti, jer se suočava sa komplikovanim pitanjem sukcesije. Kim nije viđen u javnosti od 11. aprila, kada je predsjedavao sastankom Politbiroa vladajuće Radničke partije. Spekulacije o njegovom zdravlju i tome gde se nalazi pojačane su nakon što nije prisustvovao proslavi povodom rođendana Kim Il Sunga, 15. aprila, koji je najvažniji nacionalni praznik.”
Slične objave imali su portali Telegraf, Srbija danas, Alo, Source, Mondo, Ban1info, Informer, Novosti.
Britanski BBC je 2. maja objavio snimak državne sjevernokorejske agencije KCNA gdje se vidi kako njihov lider presijeca crvenu vrpcu na otvaranju fabrike.
“Kim Jong-un pojavio se u javnosti prvi put posle 20 dana, kažu severnokorejski državni mediji. Novinska agencija KCNA izvještava da je sjevernokorejski lider presjekao vrpcu na otvaranju fabrike đubriva. Dodaje se da iz ljudi iz fabrike “provalili gromoglasni pokliči ura” kada se pojavio u petak. Pojavljivanje o kome je izvješteno – njegov prvo od događaja u državnim medijima 12. aprila – dolazi usljed globalnih spekulacija o njegovom zdravlju. Posljednji izvještaji sjevernokorejskih medija nijesu mogli biti nezavisno potvrđeni. Kasnije su državni mediji objavili snimke na kojima se navodi da je gospodin Kim pokazao kako siječe vrpcu ispred fabrike” piše BBC u svom tekstu.
BBC u drugom tekstu objašnjava kako ovo nije prvi put da je lider Severne Koreje nestao iz vida javnosti i tu detaljnije analizira glasine koje su se dešavale prije pojavljivanja Kim Jon-una na otvaranju fabrike
“U februaru je bio odsutan skoro tri nedelje bez divljih spekulacija. U 2014. godini bio je odsutan 40 dana – tada su krenule glasine da je svrgnut u političkom udaru” ističe se, između ostalog u tekstu BBC.
I Vašington Post je pisao o medijskom izvještavanju o ovom slučaju, kao o mješavini dezinformacija neinformacija, poluspekulacija i izravnog nagađanja.
Brojni regionalni mediji su prenijeli informaciju da je sjevernokorejski lider živ.
Međutim, region tu nije stao, već su osvanuli novi tekstovi u kojima su prenijeli sumnje koje je saopštila jedna od aktivistkinja za ljudska prava kako se zapravo na ceremoniji otvaranja fabrike nije pojavilo lider Sjeverne Koreje nego njegov dvojnik. U tim člancima piše i da Kim Jong-un ima dvojnika duže vrijeme. Te tvrdnje su za sada samo nepotvrđene glasine.
Tekstove regionalnih medija u kojima se navodi da je lider Sjeverne Koreje mrtav ocjenjujemo kao dezinformacije. Ocjenu “Dezinformacija” dobija medijski izvještaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.
Portal Kurir objavio je ispravku u svom origanalnom tekstu, jasno koristeći etički standard profesionalnog postupanja novinara i demantovao prvobitne navode i njima dajemo ocjenu Demantovano. Ocjena “Demantovano” se daje u slučajevima kada medij utvrdi da je sadržaj potpada pod neku od gore opisanih negativnih ocjena koji je objavio ocijenjen nekom od navedenih ocijena i onda ga demantuje na jasan i vidljiv način, u skladu sa principima objave demantija.
Edit: 12.02.2021.
Kurir: Dezinformacija,Demantovano | Telegraf: Dezinformacija,Demantovano | Srbija danas: Dezinformacija,Demantovano | Alo: Dezinformacija,Demantovano | Source: Dezinformacija,Demantovano | Mondo.rs: Dezinformacija,Demantovano | N1: Dezinformacija,Demantovano | Informer: Dezinformacija,Demantovano | Novosti: Dezinformacija,Demantovano
Edit: 11.4.2023.
Portal Mondo.rs objavio je ispravku u svom originalnom tekstu, jasno koristeći etički standard profesionalnog postupanja novinara i demantovao prvobitne navode i njima dajemo ocjenu Demantovano. Ocjena “Demantovano” se daje u slučajevima kada medij utvrdi da je sadržaj potpada pod neku od gore opisanih negativnih ocjena koji je objavio ocijenjen nekom od navedenih ocijena i onda ga demantuje na jasan i vidljiv način, u skladu sa principima objave demantija.
