Pandemija koronavirusa u prvi plan javnosti je, pored političara, “gurnula” i naučnike koji su tokom borbe sa virusom postali jednako poznati koliko i pojedini lideri svjetskih zemalja.
Samim tim, i svaka njihova riječ i djelo postali su podložni manipulacijama i stvaranju dezinformacija, a najočigledniji primjer je Entoni Fauči, glavni epidemiolog u Americi.
Na društveni mrežama dijele se izvodi iz Faučijeve studije iz 2008, o Španskom gripu. U objavi se, između ostalog, na engleskom jeziku, navodi da
“osoba koja je napisala studiju kako je najviše smrti tokom pandemije Španskog gripa 1918. najviše života odnijela bakterijska upala pluća izazvana maskama sada prodaje maske za elite koje žele da umrete”.
“Dr Fauči 2008.g : Maske prouzrokuju bakterijsku pneumoniju! Dijelite!!”, dodaje se uz fotografiju koja kruži Fejsbukom.
Ipak, Fauči nikada nije tvrdio da se tokom 1918. i pandemije Španskog gripa umiralo zbog nošenja maski.
Fauči je u studiji iz 2008. bio koautor, i napisao je da je španski grip uništavao ćelije koje oblažu bronhijalne cijevi i pluća što je dalje otvorilo put da bakterije, koje nastanjuju nos i grlo čovjeka, napadnu pluća i izazovu bakterijsku upalu pluća.
Kako su objasnili fekt-čekeri iz USA Today, fauči i još dvoje koautora izučavali su tkivo iz pluća, izvučeno 1918. Iz žrtve Španskog gripa, kao i druga objavljena otkrića iz tog vremena.
“Otkrili su mnogo tipova bakterija za koje je poznato da izazivaju upalu pluća. Rezultati su upoređeni sa tkivom i bakterijama izdvojenim tokom kasnijih pandemija, naročito Azijskog gripa iz 1957 i Hong Kong gripa iz 1968, jer su oba virusa potomci Španskog gripa. Smrtni slučajevi sa kasnijim pandemijama su takođe izgledali kao da su povezani sa bakterijskim upalama pluća ali su Fauči i njegove kolege utvrdile da postoje razlike u “spektru i obimu sekundarne upale pluća” najvjerovatnije zbog napretka u medicini kao što su antibiotici i vakcina protiv grupa, kao i demografskih i društvenih faktora”, navodi USA Today.
Kako piše Rojters, koji je analizirao slične objave, Fauči je u opisu studije precizno objasnio da je bakterijskoj upali pluća prethodio virus španskog gripa. U Faučijevoj studiji se, takođe, uopšte ne pominju maske niti da su one uzrok bakterijske upale pluća.
Fauči i njegove kolege su izučavale tkiva iz pluća, izuzeta obdukcijama 1918. godine kao i druge studije iz toga doba.
“Otkrili su veliki broj bakterija koje izazivaju upalu pluća. Rezultati su upoređeni sa tkivima i uzorcima bakterija iz kasnijih pandemija, posebno iz pandemije Azijskog gripa iz 1957. godine i Hong Kong gripa iz 1968. jer su oba gripa nasljednici Španskog. Maske nijesu uopšte pominjane, bilo kao izvor bakterijske upale pluća ili u drugom smislu”, navode se u istraživanju USA Today.
I PolitiFact je utvrdio da studija nije krivila maske za bakterijske upale pluća. “Upala pluća izazvana je bakterijama iz nosa i grla koje su napadale pluća kada je virus uništio ćelije koje to sprječavaju”, navode oni.
Ovu objavu ocijenili smo kao dezinformaciju. Ocjenu “Dezinformacija” dobija medijski izvještaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.
Viralne objave: Dezinformacija