Vjerovatno najplodnije tlo za manipulaciju, od početka pandemije koronavirusa, je nošenje maski.
U svijetu je stvoren čitav antimaskerski pokret iz kojeg svakodnevno potiču informacije da su maske štetnije po zdravlje od Covida-19.
Takav je slučaj i sa fotografijom koja kruži Fejsbukom a na kojoj se citira nobelovac Oto Hajnrih Varburg koji je kazao da sve normalne ćelije imaju potrebu za kiseonikom, ali da ćelije tumora mogu da žive bez kiseonika. Fotografiju prati i opis „Maske „obavezne“.
Da, tačno je da je Varburg utvrdio da je ćelijama tumora potrebno mnogo manje kiseonika nego običnim ćelijama. U svijetu nauke poznata je Varburgova hipoteza koja kaže da je nedostatak kiseonika, odnosno hipoksija, iz uvećano prisustvo mliječne kiseline, favorizovalo preživljavanje ćelija tumora u odnosu na normalne ćelije, koje u tim uslovima ne mogu skupiti potrebnu energiju iz anaerobne glikolize.
Ono što nije tačno je da maske izazivaju hipoksiju.
Naunica sa američkog Kolumbija Univerziteta, Angela Rasmusen, kazala je za sajt za provjeru činjenica, PolitiFact, da maska ne smanjuje unos kiseonika.
„Ispravno postavljena maska neće izazvati hipoksiju”, rekla je za AFP doktorica Shelley Payne, direktorica Centra za zarazne bolesti LaMontanj na Univerzitetu u Teksasu u Austinu.
“Ova dezinformacija može proizaći iz osjećaja nedostatka vazduha zbog fizičke opstrukcije, zavisno o vrsti maske koju koristimo. No taj osjećaj imamo jer nismo navikli nositi masku. Ona sama neće nam uzrokovati hipoksiju“, rekla je ona.
USA Today citira doktorku Danielu Pahua Dijaz, koja kaže da ova dezinformacija proističe iz osjećaja nedostatka vazduha zbog mehaničke prepreke, odnsono maske, ali da je taj osjećaj prisutan jer nismo naviknuti na makse.
„Ali to ne može izazvati nikakvu vrstu hipoksije“, kaže ona.
Dakle, netačna je interpretacija da maske mogu izazvati rak.
S obzirom na to da su Varburgovi nalazi iskorišteni kako bi se publici nametnuo pogrešan narativ, ovu objavu ocijenili smo kao Manipulisanje činjenicama.
Ocjenu “Manipulisanje činjenicama” dobija medijski izvještaj koji koristi poznate i tačne činjenice, ali ih interpretira na obmanjujući način. Ovi izvještaji uglavnom koriste tačne informacije za izvođenje netačnih zaključaka ili tvrdnji, čime usmjeravaju zaključke konzumenata medijskog sadržaja u pogrešnom smjeru u odnosu na stvarno značenje predstavljenih činjenica.
Viralne objave: Manipulisanje činjenicama
