Izglasavanje rezolucije o proglašavanju 11. jula Međunarodnim danom sjećanja na genocid u Srebrenici jedna je od tačaka koja će se naći na dnevnom redu Generalne skupštine Ujedinjenih nacija u toku ovog mjeseca.
I dok za većinu zemalja članica UN ovo pitanje predstavlja formalnost, u Crnoj Gori je situacija znatno drugačija.
Uprkos stavu zvanične Podgorice da treba podržati izglasavanje rezolucije, ova tema iznova je izazvala podjele u društvu, a da situacija postane dodatno napeta pobrinuli su se pojedini mediji.
Tako je prosrpski i proruski portal Borba serijom tekstova pokušao da izvrši pritisak na vlast, dominantno na premijera Milojka Spajića, tvrdeći kako njegova Vlada glasa da se Srbi proglase genocidnim.
„Spajić i Milatović zajedno za Vaskrs: Rezolucija o Srebrenici i optuživanje srpskog naroda za genocid spojila posvađane drugove!“, prvi je u nizu tekstova Borbe kojima dovode u vezu premijera i predsjednika Crne Gore sa „antisrpskom rezolucijom“.
U samom članku, koji je objavljen i na fejsbuku, ponavljaju se dobro poznate teze o dolasku na vlast uz pomoć „srpskih glasova“, a podrška rezoluciji na ironičan način je, od strane Borbe, okarakterisana kao „zahvalnost Srbiji i Republici Srpskoj“.
Sledeći članak po istoj matrici objavljen je samo dva dana kasnije.
„Da se prebrojimo: ZA antisrpsku Rezoluciju o Srebrenici Milatović, DPS, SD, URA i manjine; NSD, DNP, SNP i Ujedinjena PROTIV; Evropa sad ZA, ali uz amandmane; Demokrate ćute!”, glasi naslov.
„Ono što je pomalo iznenađujuće, pogotovo za glasače koji su mu nekad vjerovali, je to da predsjednik države Jakov Milatović podržava naum Zapadnih sila da kroz Rezoluciju o Srebrenici nametnu Srbima epitet genocidnog naroda. Očito da je predsjedniku više stalo do toga da održi imidž njemačkog poslušnika, nego li do suda građana koji su ga prije nešto više od godinu dana izabrali za naslednika Mila Đukanovića“, navodi se između ostalog u članku, koji je šerovan i na oficijalnoj fejsbuk stranici portala.
U narednim danima mogli smo vidjeti da se propaganda Borbe nastavlja u istom ritmu.
Tako, 9. juna objavljuju novi tekst:
„SRAMNO: Spajić i Vlada nastavili politiku Mila i DPS-a, pogazili i stav Crkve proglašavajući srpski narod genocidnim!“, sadržaj je naslova.
„Glasanjem za antisrpsku Rezoluciju o Srebrenici u Generalnoj skupštini Ujedinjenih nacija Crna Gora će po treći put dati svoj doprinos žigosanju srpskog naroda kao genocidnog“, dio je napisanog.
Kao i prethodni, i ovaj članak je objavljen na fejsbuku, gdje se može primjetiti određeni broj komentara usmjerenih protiv predsjednika i premijera Crne Gore.
Borba se tu ipak nije zaustavila u svom naumu da dokaže da nosioci vlasti u Crnoj Gori podržavaju „antisrpsku rezoluciju“. To pokazuje i članak objavljen 10. maja.
„Ima li kraja licemjerstvu: Slavili Vaskrs prije manje od nedjelju dana u Hramu, vladika Metodije osudio namjeru vlasti, ali oni ipak glasaju da Srbi budu genocidni!“, naslov je teksta u kojem su mete ponovo Milatović i Spajić, a ovoga puta u fokus se stavlja i srpska pravoslavna crkva, koja je, sudeći po pisanju ovog portala, proglašena genocidnom.
„Nije prošlo ni punih nedjelju dana od proslave Vaskrsa u hramu Hristovog vaskrsenja u Podgorici, a čijoj proslavi je prisustvovao i premijer Milojko Spajić. Međutim, nije mu to smetalo da samo par dana nakon proslave Hristovog vaskrsenja i srpski narod, ali i Srpsku pravoslavnu crkvu zajedno sa njim proglasi genocidnim“, navodi se u tekstu.
Finalno, Borba objavljuje i tekst nakon što je Vlada usvojila amandmane kojima želi da otkloni i najmanju mogućnost da se Srbija obilježi kao genocidna.
„Zamajavanje naroda: Spajić i Vlada se kriju iza amandmana koji nikakve veze nemaju sa suštinom Rezolucije; I da prođu amandmani, a neće, Srbi se proglašavaju genocidnim!“, glasi naslov članka u kojem se standardno ponavljaju navodi o „sramnoj rezoluciji“, izdaji…
Nakon žustre propagandne ofanzive u režiji Borbe, potrebno je vratiti se korak unazad i pogledati najrpije šta propisuje predložena rezolucija i šta o njoj, ali i tvrdnjama o etiketiranju Srbije misle najviši crnogorski zvaničnici.
U tekstu portala Radio slobodna Evropa pod naslovom „Tvrdnje Srbije i činjenice oko Rezolucije o Srebrenici“, do detalja je pojašnjeno šta ona predviđa, a šta su manipulacije u vezi iste.
„Činjenice: Ni srpski narod, ni kolektivna odgovornost se ne spominju u Nacrtu rezolucije. U dokumentu, u koji je Radio Slobodna Evropa (RSE) imao uvid, traži se, između ostalog, da se bez rezerve osudi svako poricanje genocida u Srebrenici, kao i radnje koje veličaju osuđene za ratne zločine, uključujući i one odgovorne za genocid u Srebrenici.
U rezoluciji se naglašava važnost dovršetka procesa traženja i identifikacije preostalih žrtava genocida i omogućavanje njihovog dostojanstvenog ukopa. Poziva se i na nastavak procesuiranja počinilaca genocida. Rezolucije Generalne skupštine UN-a predstavljaju zvanično izražavanje stava ovog tijela, i kao takve nisu obavezujuće za države članice, osim ako se tiču budžeta UN. I presude međunarodnih sudova su za genocid proglašavale krivim pojedince, a ne kolektive, države ili entitete“, piše RSE.
Da navedena rezolucije nije i neće označiti Srbe kao genocidne, dokazano je i u našoj nedavnoj analizi.
Kada je u pitanju crnogorski premijer, koji je glavna meta propagande, i više je nego jasan njegov stav po ovom pitanju.
“Srbi u Crnoj Gori čine značajan procenat našeg stanovništa i to nikada ne smijemo zanemariti. Za nas Srbi nijesu i ne mogu biti genocidan narod. To i ne postoji. Nijedan narod nije genocidan“, naveo je Spajić nedavno na mreži X.
Da je stav Vlade jednak stavu Spajića, potvrđuje i odluka o usvajanju amandmana koje Crna Gora želi predložiti u UN-u, a tiču se individualizacije krivice za genocid.
„Vlada je naložila Ministarstvu vanjskih poslova (MVP) da u ponedjeljak pošalje amandmane predlagaču, a u njima se navodi da je odgovornost za zločine isključivo individualna i da ne može targetirati narod ili države“, piše RTCG.
Ukoliko neko, nakon svih poteza i stavova Vlade, ali i njenih predstavnika, i dalje tvrdi da Crna Gora želi Srbiju i njen narod predstaviti genocidnima, onda je vjerovatno riječ o lošoj namjeri .
Takva namjera prepoznaje se u djelovanju portala Borba, koji je čitavim nizom manipulativnih tekstova očigledno pokušao da izazove pritisak na izvršnu vlast i osujeti namjeru da se u GSUN podrži rezolucija o Srebrenici.
Zbog svih navedenih činjenica, nedvosmisleno se može utvrditi da natpisi Borbe obiluju manipulacijama čiji je cilj više nego očigledan.
Iz tog razloga, sve predmetne tekstove ocijenili smo kao manipulacije činjenicama.
Ocjenu “Manipulisanje činjenicama” dobija medijski izvještaj koji koristi poznate i tačne činjenice, ali ih interpretira na obmanjujući način. Ovi izvještaji uglavnom koriste tačne informacije za izvođenje netačnih zaključaka ili tvrdnji, čime usmjeravaju zaključke konzumenata medijskog sadržaja u pogrešnom smjeru u odnosu na stvarno značenje predstavljenih činjenica.
Osim toga, u navedenima se jasno prepoznaju i elementi dezinformacija, zbog čega isti dobijaju i tu ocjenu.
Ocjenu “Dezinformacija” dobija medijski izvještaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.