Nedavna posjeta njemačkog kancelara, Olafa Šolca, Beogradu, i njegovo učešće na Samitu održivih sirovina, je bio sjajan povod za dežurne dezinformatore na društvenim mrežama da ‘’recikliraju’’ jednu od lažnh vijesti koja je plasirana još sredinom 2022. godine, a koju je naš portal, kao i kolege iz Srbije, tada raskrinkao.
Naime, ponovo se pojavila tvrdnja (1, 2, 3) (arhivirano 1, 2) koja Šolca povezuje sa austrougarskim oficirom Fricom fon Šolcom, navodeći da mu je Fric djeda i da njemački kancelar stoga potiče iz nacističke porodice. Ova tvrdnja je potpuno neosnovana i predstavlja manipulaciju činjenicama, što ćemo još jednom detaljno objasniti.
Prije svega, važno je naglasiti da su prezimena “Šolc” (Scholz) i “fon Šolc” (von Scholz) prilično česta u njemačkom govornom području (na 47. mjestu najčešćih prezimena) sa više od 30 hiljada stanovnika, te sama činjenica da dva pojedinca dijele isto prezime ne znači automatski da su u srodstvu. Prezime samo po sebi nije dovoljan dokaz za tvrdnju o porijeklu ili ideološkoj pripadnosti.
Dalja detaljna analiza dostupnih činjenica jasno pokazuje da Olaf Šolc nije u srodstvu sa Fricom fon Šolcom. Fridrih Maks Karl Šolc Edler fon Rarance bio je austrougarski karijerni oficir rođen 1896. godine u Plzenu, a živio je sa suprugom u Austriji, gdje je prije rata radio kao hemičar. Fon Šolc se pridružio SS-u 1933. godine i poginuo je boreći se protiv Sovjetske armije 1944. godine, ne ostavivši potomstvo, prema njemačkoj novinskoj agenciji DPA (arhivirano)
Sa druge strane, biografski arhiv Munziger (arhivirano) potvrđuje da su baba i djed po ocu Olafa Šolca iz Hamburga i da su radili na željeznici. Njemačka Federalna pres služba je na pitanje agencije Deutsche Welle (DW) da li je Fric fon Šolc bio djed Olafa Šolca, odgovorila da je to “potpuna besmislica”. Dakle, tvrdnja o navodnoj porodičnoj vezi između kancelara Šolca i nacističkog oficira je potpuno neosnovana.
Prema svim izvorima koji su temeljno istražili ovu tvrdnju, uključujući Deutsche Welle, Olaf Šolc nije potomak Frica fon Šolca. DW je u svojoj analizi (arhivirano) jasno demantovao ovu tvrdnju, navodeći da nema apsolutno nikakvih dokaza koji bi povezali Olafa Šolca sa bilo kojim članom nacističkog režima, uključujući Frica fon Šolca .
Još jedan važan aspekt koji treba uzeti u obzir je politička i društvena orijentacija samog Olafa Šolca. Kao istaknuti član Socijaldemokratske partije Njemačke (SPD), Šolc se aktivno zalaže za antifašističke vrijednosti i borbu protiv ekstremizma. Njegova politička karijera i stavovi su dijametralno suprotni ideologiji nacizma, što dodatno potvrđuje apsurdnost tvrdnji da potiče iz nacističke porodice.
Pokušaji povezivanje velikog broja predstavnika zemalja iz zapadnog sistema vrijednosti sa nacizmom predstavlja očajnički pokušaj diskreditacije njihovih ideja i principa. Ovakve lažne tvrdnje o porijeklu i prošlosti vodećih političkih figura kao što je Olaf Šolc, najčešće su usmjerene na promociju, pa čak i glorifikaciju, politike zvanične Rusije, čime se pokušava opravdati ili relativizovati agresija te zemlje na Ukrajinu.
Ove objave dobijaju ocjenu – manipulisanje činjenicama.
Ocjenu “Manipulisanje činjenicama” dobija medijski izvještaj koji koristi poznate i tačne činjenice, ali ih interpretira na obmanjujući način. Ovi izvještaji uglavnom koriste tačne informacije za izvođenje netačnih zaključaka ili tvrdnji, čime usmjeravaju zaključke konzumenata medijskog sadržaja u pogrešnom smjeru u odnosu na stvarno značenje predstavljenih činjenica.