Manipulisanje brojkama u svrhu diskreditovanja vakcine protiv koronavirusa postala je redovna pojava na društvenim mrežama.
Primjer za to je i objava na Fejsbuku gdje su podaci u vezi broja preminulih, novozaraženih i onih na respiratoru u Srbiji u oktobru prošle i ove godine stavljeni u kontekst zašto se ne treba vakcinisati.
U toj objavi su upoređene brojke sa datumima 10. i 25.oktobra prošle i ove godine, uz komentare “ bez vakcina” koji se odnose na prošlu godinu i “sa vakcinama” koji se odnose na ovu godinu.
“Bez vakcina 10. oktobar 2020.godine – 168 pozitivno, 22 na respiratoru i 1 preminuli. Sa vakcinama 10. oktobar 2021.godine – 4803 pozitivno, 271 na respiratoru i 54 preminula.
Bez vakcina 25.oktobar 2020.godine – 614 pozitivnih, 26 na respiratoru i 3 preminula. Sa vakcinama 25.otobar 2021.godine 5988 pozitivnih, 274 na respiratoru,62 preminula”, navodi se u objavi.
Podaci podijeljeni na Fejsbuku su tačni i poklapaju se sa objavama Ministarstva zdravlja Srbije.
Međutim, ni na koji način se uvećanje tih brojki na godišnjem nivou ne može dovesti u kontekst sa vakcinacijom koja je u Srbiji počela 19. januara ove godine.
Naime, u oktobru prošle godine u Srbiji su bile restriktivnije mjere u sprečavanju zaraze u odnosu na oktobar ove godine kada je prisutan i delta soj ovog virusa koji, kako je objasnila virusolog, profesorka Medicinskog fakulteta u Beogradu i član kriznog štaba Srbije Tanja Jovanović, za 70 procenata ima bržu transmisiju nego britanska ili alfa varijanta.
Prema Uredbi o sprečavanju širenja zarazne bolesti u oktobru prošle godine u Srbiji su na snazi bile mjere obaveznog nošenja maski u zatvorenim prostorima (bioskopi, prodavnice, tržni centri, škole), okupljanja ljudi do 500 na javnim događajima, noćni klubovi i prodavnice nijesu radili od 23 sata naveče do šest sati narednog dana, a ugostiteljski objekti nijesu radili od devet sati naveče, pa do narednog dana do šest ujutro.
Godinu kasnije i dalje je je obavezno nošenje maski u zatvorenim prostorima, (bioskopi, prodavnice, tržni centri, škole), okupljanja ljudi do 500 na javnim događajima), radno vrijeme prodavnica je uobičajeno, dok ugostiteljski restorani i noćni klubovi ne rade od jedan sat iza pomoći do šest ujutro. Uvedene su i kovid propusnice za ugostiteljske objekte nakon 22 sata.
Epidemiolozi iz Kriznog štaba Srbije su 12. oktobra prošle godine upozoravali da će u narednim sedmicama doći do povećanja broja zaraženih i proširenja virusa u cijeloj Srbiji objašnjavjaući da je to prirodni tok virusa.
Nakon godinu veći je broj zaraženih uz skoro slične mjere, ali je opredjeljenje vlasti Srbije da se fokus u suzbijanju zaraze usmjeri na postizanje što većeg broja vakcinisanih, umjesto uvođenja restriktivnih mjera, kao i da se podrži privreda.
U Srbiji je zaključno sa krajem oktobra vakcinisano više od tri miliona građana.
Zbog obmanjujućeg tumačenja brojki kojima se korisnici društvenih mreža žele dovesti u zabludu, ovu objavu ocjenjujemo kao manipulaciju činjenicama.
Ocjenu “Manipulisanje činjenicama” dobija medijski izvještaj koji koristi poznate i tačne činjenice, ali ih interpretira na obmanjujući način. Ovi izvještaji uglavnom koriste tačne informacije za izvođenje netačnih zaključaka ili tvrdnji, čime usmjeravaju zaključke konzumenata medijskog sadržaja u pogrešnom smjeru u odnosu na stvarno značenje predstavljenih činjenica.
