Na društvenim mrežama nedavno je kružio snimak (arhivirano ovdje) navodnog pada aviona u kojem se, prema opisu, nalazio američki pilot koji je branio grad Harkov u Ukrajini od napada Rusije.
Avion koji je branio Harkov sa američkim pilotom pada 19.04.2024.
Međutim, detaljnije istraživanje ovog snimka pokazuje da je opis u potpunosti netačan.
Snimak zapravo prikazuje pad ruskog bombardera tipa Tu-22M3 (1, 2, 3), a ne aviona s američkim pilotom. Ruski mediji, poput Interfaxa, (prenio Reuters) izvijestili su da se ovaj incident dogodio u južnoj regiji Rusije, kod grada Stavropola, pri čemu je Ministarstvo obrane Rusije navelo je da je uzrok pada bio tehnički kvar.
Regionalni guverner Stavropola, Vladimir Vladimirov, objavio je na društvenim mrežama (1, 2) detalje o incidentu. On je potvrdio da se avion srušio u okrugu Krasnogvardeiskij, iznoseći informaciju da je jedan član posade bombardera Tu-22M3 preminuo pri padu, dok su dvojica prebačena u bolnicu, a za četvrtim se još uvijek traga. Takođe je naveo da se avion u trenutku pada vraćao u bazu iz borbene misije u Ukrajini.
Ukrajinska vojno obavještajna služba iznijela je svoje tvrdnje o događaju na društvenoj mreži Telegram (1, 2), tvrdeći da su oni srušili avion. Prema njihovim tvrdnjama, neprijateljski avion pogođen je na udaljenosti od oko 300 kilometara od Ukrajine te je oštećena letjelica uspjela doletjeti do regije Stavropol u Rusiji, gdje se srušila.
Važno je naglasiti da nijedan američki pilot nije učestvovao u odbrani Harkova, niti je bilo kakva vojna intervencija Zapada izvršena direktno na teritoriju Ukrajine. SAD je podržao Ukrajinu u njenom sukobu s Rusijom pružajući joj finansijsku i vojnu pomoć, ali nije slao vojnike na teren. Stoga tvrdnje o američkom pilotu koji je učestvovao u padu aviona u Harkovu nisu utemeljene.
Ovakvi slučajevi pokazuju važnost provjere informacija prije nego što ih prihvatimo kao istinite, posebno u kontekstu osjetljivih geopolitičkih situacija poput rusko-ukrajinskog sukoba.
Ovoj objavi dajemo ocjenu – lažna vijest.
Ocjenu “Lažna vijest” dobija originalni medijski izvještaj (u potpunosti proizveden od strane medija koji ga je objavio) koji u sebi sadrži činjenično pogrešne tvrdnje ili informacije. Za sadržaje koji se ocjenjuju kao lažne vijesti može se pouzdano utvrditi da su kreirani i diseminirani sa namjerom da dezinformišu javnost, to jest da tvrdnju koja je u potpunosti lažna predstave kao činjenicu.
