Crnogorska pravoslavna crkva (CPC) i njeno sveštenstvo u kontinuitetu su izloženi izrugivanju na društvenim mrežama.
Upravo to je razlog objavljivanja brojnih dezinformacija koje se dovode u vezu sa ovom vjerskom zajednicom.
Mnoge od njih uspješno smo raskrinkali, a poslednja u nizu nedavno je objavljena na fejsbuk stranici „13. jul“.
„Danas smo u minut do podne organizovali prvu crnogorsku litiju na Cetinje. Litiju je predvodio jedini crnogorski i europski živi svetac, naš mitropolit Mihailo. Da je vječna Crna Gora i njena majka Crnogorska pravoslavna crkva i živi svetac mitropolit Mihailo“, opis je objave u kojoj je podijeljen video snimak na kojem je moguće vidjeti mitropolita i sveštenstvo CPC, ali i veću grupu građana.
Ovaj post prošao je na fejsbuku i više nego zapaženo, o čemu svjedoči čak 167 hiljada pregleda, preko 2.800 komentara i par hiljada reakcija.
Uprkos velikoj pažnji koju je objava privukla, navodi izrečeni u njoj u potpunosti su netačni.
Kada se pogledaju komentari objave jasno je da je većina korisnika objavu shvatila kao tačnu pa tako možemo pročitati komentare od “oprosti im, ne znaju šta rade”, do “njima treba psihijatrijska pomoć”.
Naime, nema dokaza da je Crnogorska pravoslavna crkva ikada organizovala litiju na Cetinju, naročito ne u avgustu 2022. godine.
Sa druge strane, autor spornog posta tvrdnju potkrepljuje snimkom koji je star nešto više od 10 godina.
Dokaz za to leži u činjenici da je video, za koji se na fejsbuku tvrdi da prikazuje litiju CPC, na YouTube-u postavljen 1. novembra 2013. godine.
„NTV Montena: CPC obilježila dan Svetog Ivana Crnojevića 2012. g.“, naslov je snimka na YT kanalu NTV Montena.
„Crnogorska pravoslavna crkva obilježila je Dan Svetog Ivana Crnojevića služenjem liturgije pored crkve na Ćipuru. Liturgiju je služio Mitropolit CPC Miailo sa sveštenstvom, u prisustvu vjernika CPC“, navodi se u opisu snimka, gdje je između ostalog naglašeno da je isti nastao u julu 2012. godine.
Stranica „13. jul“ otišla je i korak dalje u dezinformisanju, pa je tako objavila novi post u kojem se takođe nalazi video isječak iz snimka iz 2012. godine, a sudeći po opisu riječ je o drugom danu litija CPC na Cetinju.
„Drugi dan litija na Cetinje završio se liturđijom koju se služio mitropolit Mihailo sa svještenstvom Crnogorske pravoslavne crkve“, piše u opisu.
Ipak, tu nije bio kraj manipulisanja putem starih snimaka. O tome svjedoči treći post na ovu temu koji je objavljen 28. avgusta a riječ je o „trećem danu litija na Cetinju“.
Ovoga puta u pitanju nije ranije pomenuti video iz 2012. godine, već snimak iz 2009. koji prikazuje liturgiju CPC na Sokogradu. O tome takođe svjedoči objava YouTube kanala NTV Montena.
Detaljnom pretragom arhive crnogorskih medija uspjeli smo pronaći snimke koji su, kao što je objašnjeno, stari deceniju i više.
Po svemu sudeći, to nije predstavljalo problem onima koji su ih zloupotrebili kako bi hronološki plasirali neistine u vezi sa CPC.
Uzimajući u obzir da je snimak plasiran kao satira kojom se publika ipak sa namjerom navodi na pogrešne zaključke, a o čemu svjedoče brojni komentari na objavi, ova objava dobija ocjenu lažna vijest.
Ocjenu “Lažna vijest” dobija originalni medijski izvještaj (u potpunosti proizveden od strane medija koji ga je objavio) koji u sebi sadrži činjenično pogrešne tvrdnje ili informacije. Za sadržaje koji se ocjenjuju kao lažne vijesti može se pouzdano utvrditi da su kreirani i diseminirani sa namjerom da dezinformišu javnost, to jest da tvrdnju koja je u potpunosti lažna predstave kao činjenicu.
