Društvene i političke tenzije u regionu dodatno “potpiruju” politički obojeno izvještavanje medija, otežavajući mogućnost stabilizacije “komšijskih” odnosa.
Portal In4s je 9. decembra, izvještavajući o dešavanjima na sjeveru Kosova i Metohije koja su prethodnih dana okupirala pažnju regiona i međunarodne zajednice, objavio tekst praćen naslovom:
“EU opet opravdava Kurtijev teror nad Srbima: Obije strane dovode do eskalacije”
U daljem tekstu je navedeno:
“Evropska unija izrazila je zabrinutost zbog tenzija koje su poslednjih dana nastale na sjeveru Kosova i Metohije, napominjući da su one navodni rezultat djelovanja kosovske* i srpske strane, prenosi Radio Slobodna Evropa.
„Ovo je naravno veoma ozbiljno i upravo je rezultat eskalacije koju vidimo poslednjih nedelja. To je takođe zapažanje kako akcije obije strane dovode do ove situacije“, rekao je zvaničnik EU”.
Portal In4s se poziva na tekst Slobodne Evrope, objavljen istog dana, a u kojem su kao izvori navedeni portparol Evropske unije (EU), Peter Stano i jedan neimenovani izvor.
“EU i države članice pozivaju na odgovornost i deeskalaciju, jer to je ono što je prije svega potrebno za dobrobit lokalnog stanovništva”, poručio je Stano na konferenciji za novinare.
Jedan neimenovani zvaničnik EU prethodno je upozorio da je situacija na sjeveru Kosova ozbiljna. Ovaj izvor naveo je kako se radi upravo o eskalaciji tenzija poslednjih nedelja i podseća na upozorenja iz Brisela da akcije obe strane zapravo dovode do ovoga”.
Dešavanja na Kosovu
Aktuelne tenzije na Kosovu počele su početkom novembra kada su državni službenici, koji se nacionalno izjašnjavaju kao Srbi, odlučili da daju ostavku u prištinskim institucijama. Isto su uradili i gradonačelnici, sudije, tužioci, a policajci koji su bili dio kosovske policije simbolično su skinuli uniforme. Ostavke su predstavljale znak protivljenja odluci Vlade Kosova da pokrene proces preregistracije automobila sa tablicima koje izdaje Srbija, a koje su za Kosovo nelegalne. Pored povlačenja odluke o preregistraciji, oni zahtijevaju formiranje Zajednice srpskih opština, u skladu sa sporazumima proisteklim iz dijaloga između Srbije i Kosova.
Povodom kolektivnih ostavki oglasili su se i brojni visoki zvaničnici EU, kao i predstavnici međunarodne zajednice, apelujući na Beograd i Prištinu da, mirnim putem, spriječe dalju eskalaciju tenzija.
Ipak, situacija se drugačije odvijala.
Izbori u četiri opštine na sjeveru Kosova su zakazani za sredinu decembra, a već početkom istog mjeseca su evidentirani incidenti u pojedinim opštinama.
Stabilizaciji situacije nisu doprinijele ni oštre reakcije i odluke predstavnika dvije države. Predsjednik Srbije, Aleksandar Vučić, saopštio je da Srbija neće imati svog predstavnika na samitu u Tirani koji je održan početkom decembra. Ova odluka je uslijedila nakon što je na mjesto ministra u vladi Kosova imenovan kandidat koji, kako je Vučić izjavio, nije predstavnik Srpske liste, odnosno ne predstavlja nevećinsku zajednicu, osuđujući EU zbog izostanka reakcije na to imenovanje.
Brojni regionalni mediji svakodnevno izvještavaju o dešavanjima i razvoju događaja na Kosovu.
Usljed izbijanja incidenata, oglasio se potparol EU, Peter Stano što je prenijela Slobodna Evropa i drugi mediji, između ostalog i portal In4s. To je izazvalo žestoke napada predsjednika Srbije Aleksandra Vučića na EU za koju je tvrdio da ima “antisrpski odnos” i kosovskog premijera Aljbina Kurtija kojeg je nazvao “terorističkim ološem”.
U tekstu portala In4s se ne navodi na koji način je EU opravladala aktivnosti premijera Kosova, iako je to istaknuto u naslovu koji prati taj tekst.
On je zapravo osudio nasilje, ističući da EU i države članice ostaju posvećene cilju uspostavljanja mira, primarno zbog građana.
Visoki predstavnik EU za zajedničku spoljnu politiku i bezbjednost, Žozef Borelj je, u tvitu, apelovao da svi učesnici moraju izbjeći eskalaciju sukoba.
“EU neće tolerisati napad na @Eulekkosovo ili nasilna, krivična djela na sjeveru. Barikade moraju odmah ukloniti grupe kosovskih Srba. Neophodno je da se ponovo uspostavi mir. EULEKS će nastaviti da koordinira sa kosovskim vlastima i KFOR-om. Svi akteri moraju izbjeći eskalaciju”.
Kao potencijalno rješenje za stabilizaciju odnosa, EU je uputila francusko-njemački prijedlog koji bi trebalo da predstavlja načelni dogovor te dvije države.
Dakle, potparol EU nije opravdao “Kurtijev teror nad Srbima”, niti neki drugi zvaničnik EU. Takođe, u tekstu portala In4s nije objašnjeno na koji način je EU opravdala aktivnosti kosovskog premijera, kako je navedeno u naslovu spornog teksta, te ovoj medijskoj objavi dajemo ocjenu manipulisanje činjenicama.
Ocjenu “Manipulisanje činjenicama” dobija medijski izvještaj koji koristi poznate i tačne činjenice, ali ih interpretira na obmanjujući način. Ovi izvještaji uglavnom koriste tačne informacije za izvođenje netačnih zaključaka ili tvrdnji, čime usmjeravaju zaključke konzumenata medijskog sadržaja u pogrešnom smjeru u odnosu na stvarno značenje predstavljenih činjenica.
Takođe, medijsku objavu ocjenjujemo i kao klikbejt.
Ocjenu “Klikbejt” dobija medijski izvještaj čiji naslov nema uporište u samom tekstu koji slijedi. Ovakvi tekstovi i prilozi imaju cilj da senzacionalističkim naslovom privuku pažnju konzumenta/kinje, obećavajući sadržaj koji zapravo ne postoji i uglavnom se kreiraju iz finansijskog interesa odnosno zbog povećanja čitanosti.
