Priča o pakistanskom narodu Hunza koji navodno ima životni vijek od 110 do 120 godina u domaćim i regionalnim medijima objavljuje se ciklično već tri godine.
Portal Fosmedia.me objavio je 26. oktobra novinsku priču priču o pakistanskom narodu Hunza koji navodno ima životni vijek od 110 do 120 godina.
Članak je preuzet iz bosanskog Dnevnog Avaza, a u Crnoj Gori su ga naknadno objavili i portali standard.co.me, i montenegroclick.me.
Riječ je o članku koji se ciklično pojavljuje u posljednjih nekoliko godina, pa ga je moguće naći datiranog 2017., 2018. i 2019. godine na sajtovima: avaz.ba, ekspres.hr, senzacija.ba, nezavisne.com, novi.ba, lovesensa.rs, aktuelno.net, body.ba, poskok.info, republika.rs, buka.com, radiosarajevo.ba, alo.rs, slobodna-bosna.ba, cazin.net, bhdijaspora.net, srbijadanas.com, informer.rs, balkanplus.net, tačno.net, infobrčko.com, zabavaekstra.com.
U tekstu pod naslovom:
Jedini narod bez ijednog slučaja raka, žive i do 120 godina
navodi se:
“Skoro nikada nisu bolesni a zahvaljući genim uvijek izgledaju mladoliko…Kupaju se u ledenoj vodi, čak i na temperaturi od 15 stepeni ispod nule, a i sa 65 godina rađaju djecu…Na međunarodnom kongresu o kancerogenim oboljenjima u Parizu 1977. godine, stručnjaci su objavili kako se potpuno odsustvo raka javlja samo kod naroda Hunza”.
Bez dokaznih linkova ili naučnog pokrića članak govori o dijeti i načinu života baziranom na konzumiranju sirove hrane, kao eliksir i tajnu dugog vijeka bez bolesti.
Ime koje se pominje kao autoritet je švajcarski nutricionista Ralf Briker, sin tvorca muslija, dr Maksimilijana Birčerera Brenea, poznatog i po pseudonaučnog pristupu u liječenju.
Sa druge strane, naučna zajednica je još prije četrdesetak godina odbacila nekoliko mitova o čudesnim narodima po indijskim, azijskim i drugim planinskim bespućuma, kakvo je upravo mjesto na pakistansko-indijskoj granici gdje žive Hunze.
Još 1986. godine u specijalizovanom časopisu Cancer Journal for Clinicians, prof. dr Viljem Džarvis razotkriva mit Hunza kao puku neistinu.
“Narod Hunza nisu imuni na rak. Raniji izvještaji o navodnom nepostojanju bolesti ne mogu biti potvrđeni. To što ne postoje medicinska ustanove na terenu, onemogućava da se odredi proroda raznih oboljenja, ali japanski Univerzitet iz Kjota je sredinom pedesetih istraživao Hunza oblast i naišao na primjere kancera. Pakistanska ambasada je takođe u zvaničnoj prepisci otkrila da populacija Hunza trenutno ima oboljelih od raka”, napisao je dr Džarvis.
Grupa autora predvođenja Robertom D. Jankom, objavila je 2011. naučni članak pod naslovom “Tipologije mitova o dugom životu” u kome se govori o socijalnim, istorijskim, političkim i religijskim uslovima po kojima se ovakvi mitovi rađaju i ispredaju.
Na osnovu Klarkovog istraživanja proizilazi da se Hunza narod ne razlikuje od ostalih naroda i stanovnika visoravni i planina u okruženju.
Zbog nenaučnog intepretiranja činjenica koje plediraju da budu naučna istina, članak koji je objavio Fos media, montenegroklik.me i standard.co.me, kao i članci iz regionalnih portala koji su objavili ovu informaciju, zavrijeđuje ocjenu “pseudonauka”.
Ocjenu “Pseudonauka” dobija medijski izvještaj koji pokušava da određena mišljenja, stavove, vrijednosti ili nalaze dobijene nenaučnim metodom, predstavi kao naučna otkrića ili činjenice. U ovakvim izvještajima često se pogrešno ili manipulativno interpretiraju postojeća naučna istraživanja, ili se poziva na istraživanja koja nisu u skladu sa naučnom provjerom i utvrđivanjem činjenica.
(Raskrinkavanje.me)
FOS media: Pseudonauka | Standard.co.me: Pseudonauka | Montenegro clik: Pseudonauka | Zabava Extra: Pseudonauka | Infobrcko: Pseudonauka | TacnoNet: Pseudonauka | Balkan plus: Pseudonauka | Express: Pseudonauka | Senzacija: Pseudonauka | Nezavisne novine: Pseudonauka | Novi.ba: Pseudonauka | Lovesansa: Pseudonauka | Aktuelno Net: Pseudonauka | Body: Pseudonauka | Poskok: Pseudonauka | Republika.rs: Pseudonauka | Buka: Pseudonauka | Radio Sarajevo: Pseudonauka | Alo: Pseudonauka | Slobodna Bosna: Pseudonauka | Cazin: Pseudonauka | BHdijaspora: Pseudonauka | Srbija danas: Pseudonauka | Informer: Pseudonauka
Edit: 25.5.2023.
Portal Sensa.mondo.rs objavio je ispravku u svom originalnom tekstu, jasno koristeći etički standard profesionalnog postupanja novinara i demantovao prvobitne navode i njima dajemo ocjenu Demantovano. Ocjena “Demantovano” se daje u slučajevima kada medij utvrdi da je sadržaj potpada pod neku od gore opisanih negativnih ocjena koji je objavio ocijenjen nekom od navedenih ocijena i onda ga demantuje na jasan i vidljiv način, u skladu sa principima objave demantija.