Kovid pandemija je ostavila iza sebe pregršt tvrdnji koje najčešće nemaju nikakvo utemeljenje u naučnim činjenicama.
U jednoj Fejsbuk objavi (arhivirano), podijeljen je grafik navodno Svjetske zdravstvene organizacije (SZO), koji sugeriše da su slučajevi gripa, evidentirani do 2020. godine, zapravo tokom te i naredne godine bili zabilježeni kao kovid.
Objava je klasičan primjer koji podupire narativ da je pandemija bila prevara, a autorka iste je dodatno napisala u opisu:
“Do dan danas se ne zna gdje je nestala gripa 2020. i 2021.godine. I ono najgore, svi o tome i dalje šute”.
Na grafiku je istaknut logo Svjetske zdravstvene organizacije, uz natpis: “Informacije o laboratorijskom nadzoru gripa. Detekcija virusa po podtipu prijavljena FluNet-u”.
FluNet je globalna baza podataka za nadzor i praćenje aktivnosti virusa gripa. Ovaj sistem je razvila i upravlja njime SZO kao dio Globalnog sistema za nadzor i odgovor na gripu (GISRS). FluNet prikuplja podatke od laboratorija širom svijeta koje su dio sistema, kako bi pratila i analizirala cirkulaciju virusa gripa, njihove podtipove, sezonalnost i jačinu.
GISRS i FluNet omogućavaju međunarodnu razmjenu podataka i brzu reakciju na pojave gripa na globalnom nivou.
Na sajtu SZO-a moguće je potvrditi statističke podatke o zabilježenim slučajevima gripa, u odnosu na godine, koji su istaknuti i na grafiku iz Fejsbuk objave. FluNet ne evidentira podatke o kovid slučajevima. Jasno je da je druge dio informacija na grafiku, koje se odnose na kovid, dodat.
Pogrešno je sugerisati da je pad zabilježenih slučajeva gripa tokom pandemije misterija ili da je kovid-19 prevara. Postoji razumno i logično objašnjenje zašto je statistika o zabilježenim slučajevima gripa bila niska tokom pandemije.
Portparol SZO je za Fact Check demantovao navode da su gripa i kovid zapravo iste bolesti, navodeći da su „sistemi nadzora, odnosno testiranje potpuno različiti“.
Smanjenje broja oboljelih od gripa tokom 2020. i 2021. godine je rezultat usvojenih mjera koje su uticale na suzbijanje virusa, ali i gripe, pojašnjeno je iz SZO.
“Portparol SZO je takođe ponovio činjenicu koju su javnozdravstvene organizacije i naučnici iznosili godinama: „Jedan od pretpostavljenih razloga za nizak nivo aktivnosti gripa bio je efekat zatvaranja i ograničenja putovanja tokom tog perioda”, prenosti Fact Check.
Američki Centar za kontrolu i prevenciju bolesti (CDC) je takođe evidentirao pad stope slučajeva gripa zabilježen u Sjedinjenim Američkim Državama, objašnjavajući da je „cirkulacija virusa gripa naglo opala u roku od dvije nedjelje od proglašenja vanrednog stanja COVID-19 i široko rasprostranjene primjene mjera za ublažavanje posljedica kovida, uključujući zatvaranje škola, socijalno distanciranje i nošenje maski”.
Grip i kovid-19 nisu iste bolesti, iako imaju sličnosti u simptomima i načinu prenošenja. Obje bolesti su respiratorne infekcije, ali ih izazivaju različiti virusi.
Dok grip izazivaju influenza virusi, kovid-19 izaziva SARS-CoV-2, virus iz porodice koronavirusa.
Na isti način se i prenose, kapljičnim putem, odnosno kašljanjem i kijanjem ili kontaktom sa zaraženim osobama ili površinama. S obzirom da su tokom trajanja kovid pandemije, u toku 2020. i 2021. godine bile na snazi širom svijeta preventivne mjere za suzbijanje kovida, nesumnjivo su doprinijele i smanjenju slučajeva gripa.
Raskrinkavanje je i ranije pisalo o ovakvim i sličnim tvrdnjama.
Zbog svega navedenog, objave ocjenjujemo kao manipulisanje činjenicama.
Ocjenu “Manipulisanje činjenicama” dobija medijski izvještaj koji koristi poznate i tačne činjenice, ali ih interpretira na obmanjujući način. Ovi izvještaji uglavnom koriste tačne informacije za izvođenje netačnih zaključaka ili tvrdnji, čime usmjeravaju zaključke konzumenata medijskog sadržaja u pogrešnom smjeru u odnosu na stvarno značenje predstavljenih činjenica.