Teorija o trovanju ljudi iz vazduha i postojanju kemtrejlsa širi se već decenijama, a kako bi je aktuelizovali, dezinformatori neprestano pokušavaju naći nove dokaze kojim bi te tvrdnje i potkrijepili.
Raskrinkavanjem ovakvih navoda bavili smo se mnogo puta do sada, a jedna od najnovijih teorija zavjere o „opasnom zaprašivanju“, objavljena je nedavno na Fejsbuku.
U postu je objavljen video snimak star više od decenije, u kojem preminuli američki muzičar Princ, govori o „fenomenu kemtrejlsa“.
Snimak u kojem pjevač govori o „tragovima na nebu“, prati opis:
„Intervju 2009. Otrovan 21. Aprila 2016. Naravoučenije: đe ćeš na planinu u papučama nemoj duboko ima grčeva. Što bi reko onaj mali iz Rejdža, strah je tvoj jedini Bog.“
Legendarni muzičar u videu govori kako je kao dječak gledao tragove na nebu, mislio da su kul, ali…
“Onda vidiš gomilu istih i sljedeće što primijetiš je da se svi u komšiluku svađaju i tuku”, kaže Princ.
Čitav intervju moguće je pogledati na Jutjubu.
Zbog učestalih navoda o teorijama zavjere, smrt Princa mnogo puta je na internetu bila predmet širenja neprovjerenih tvrdnji, što je slučaj i sa spornom fejsbuk objavim.
Naime, dvije godine nakon što je preminuo, vlasti u američkoj saveznoj državi Minesoti objavile su nalaz istraživanja o uzrocima smrti.
„Vlasti u Minesoti su u četvrtak objavile dvogodišnje nalaze iz istrage o smrti superzvijezde jer su najavile da neće biti podignute krivične prijave. Princ, 57, umro je od slučajnog predoziranja fentanilom na svom imanju u Pejsli parku 21. aprila 2016. Na snimku nadzora nekoliko sati prije smrti 2016. godine, Princ, obučen u crno i izgleda mršavo, može se vidjeti kako ulazi u ordinaciju sa prijateljem i tjelohraniteljem Kirkom Johnsonom“, navodi se u članku ABC News-a.
U tekstu su objavljeni detalji koji se tiču nekoliko posljednjih dana popularnog muzičara, iz kojih proizilazi da je imao određenih zdravstvenih problema.
Kada su u pitanju navodi o „kemtrejlsima“, na kojima je i bazirana ova objava, ne treba puno podsjećati na brojna istraživanja i činjenice koji do detalja objašnjavaju pojave na nebu, za koje teoretičari zavjere smatraju da su trag zaprašivanja.
Mit sa kraja 20. i početka 21. vijeka opovgrnut je u mnogim naučnim tezama, a neke od njih stare su desetine godina.
Tako je 1953. godine meteorolog Herbert S. Eplman objavio detaljan naučni rad o kontrejlsima (condensation trails).
U svom radu, Eplman objašnjava da tragovi na nebu nastaju pod veoma specifičnim atmosferskim uslovima — u pitanju su oblaci koji se formiraju kada mješavina toplih izduvnih gasova motora i hladnog ambijentalnog vazduha stvara vodene kapljice, koje se brzo smrzavaju i postaju ledeni kristali.
Osim toga, grupa od 77 naučnika objavila je detaljan izvještaj o kemtrejls tezi u časopisu Environmental Research Letters.
„Tako, 98,7 odsto naučnika, tačnije 76 od 77 naučnika, reklo je da ne postoje dokazi o „tajnom atmosferskom programu velikih razmjera“, jedan je od zaključaka istraživanja.
Svojevremeno je, u vremenu pandemije koronavirusa, provijavala tvrdnja o širenju tog virusa upravo zaprašivanjem iz aviona, što je opovrgnuto u stručnom tekstu.
Uzimajući u obzir prvobitno činjenice koje, po ko zna koji put, demistifikuju „sumnjive“ tragove na nebu, a potom i činjenice o smrti legendarnog muzičara, zaključujemo da fejsbuk post sadrži više neistinitih navoda.
Zbog toga smo objavi dali ocjene dezinformacija i teorija zavjere.
Ocjenu “Dezinformacija” dobija medijski izvještaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.
Ocjenu “Teorija zavjere” dobija medijski izvještaj koji daje neistinit ili neprovjerljiv opis neke pojave, događaja ili osobe, predstavljajući ih kao dio ili rezultat skrivenog plana (“zavjere”). Za ovakve sadržaje karakteristično je da iznose niz tvrdnji, predstavljenih kao činjenice, između kojih se utvrđuju uzročno-posljedične veze, bez nuđenja bilo kakvih kredibilnih dokaza.
