Krv je jedini lijek koji nema zamjenu i ne može se dobiti vještačkim putem te su davaoci krvi jedini izvor za dobijanje ove prijeko potrebne i, kako je mnogi nazivaju, dragocjene tečnosti.
U tom smislu važno je kontinuirano raditi na podizanju svijesti građana da doniraju krv i pokažu odgovoran odnos prema zajednici.
Prepreka na tom putu su – dezinformacije, u to smo se uvjerili tokom perioda pandemija koronavirusa, a slične (netačne i obmanjujuće tvrdnje) “žive” su i dalje.
“(…) Ova lazna, profiterska pandemija bila scam i sludjivanje masa ti govori to da nakon VAKCINE koju propagiras normalnom ne mozes davati krv. Obijasni mi samo stanoviste nemogucnosti davanja krvi. Dobrovoljni davalac kevi 10+ godina, znam mnogo ljudi u struci koji ne smeju govoriti”, navodi se u jednoj objavi na društvenoj mreži Treds (arhivirano ovdje).
S obzirom na to da autor ove objave govorio o pandemiji, jasno je da misli na vakcinu protiv koronavirusa.
Potpuno je bezbjedno donirati krv nakon vakcinisanja protiv koronavirusa, kao i primiti krv od vakcinisanog donora.
Posljednji važeći set smjernica koji stiže sa zvanične evropske adrese, Evropskog centra za kontrolu bolesti (ECDC) je jasan – pojedinaci koji su prethodno primili neku od kovid vakcina mogu donirati krv, ali nakon određenog perioda. Države članice EU su pojedinačno odredile period koji je neophodan da prođe nakon vakcinacije nekom od kovid vakcina, kako bi osoba mogla donirati krv. Činjenica je da nijedna država nije onemogućila vakcinisanima da budu davaoci krvi.
Za Crnu Goru aktuelne su smjernice Zavoda za transfuziju krvi na čijem sajtu su i dalje dostupna uputstva objavljena još 2020. godine a kojima je propisano kada se i u kojim slučajevima odgađa doniranje, odnosno na koji period.
Pravila doniranja i primanja krvi od osobe koja se vakcinisala protiv covid-19, prema njenim riječima, usklađena su i sa preporukama Evropske unije (EU) i Svjetske zdravstvene organizacije (SZO).
Objavu sa Tredsa ocjenjuemo kao dezinformaciju.
Ocjenu “Dezinformacija” dobija medijski izvještaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.
Takođe, zbog iznošenja stava o tome “da postoji mnogo ljudi u struci koji o ovome ne smiju da govore” čime se dovode u pitanje naučno zasnovana saznanja i dokazi koji govore o bezbjednosti doniranja krvi, ova objava dobija i ocjenu teorija zavjere.
Ocjenu “Teorija zavjere” dobija medijski izvještaj koji daje neistinit ili neprovjerljiv opis neke pojave, događaja ili osobe, predstavljajući ih kao dio ili rezultat skrivenog plana (“zavjere”). Za ovakve sadržaje karakteristično je da iznose niz tvrdnji, predstavljenih kao činjenice, između kojih se utvrđuju uzročno-posljedične veze, bez nuđenja bilo kakvih kredibilnih dokaza.
