Peruanska vlada proglasila je 8. jula vanredno stanje zbog porasta broja pacijenata oboljelih od rijetke auto-imune bolesti, Gilen-Bareovog sindroma (GBS).
Na društvenim mrežama se dijeli tvrdnja da je uzrok većeg broj evidentiranih slučajeva Gilen-Bareovog sindroma vakcinacija i to, kako precizira autor jedne objave, vakcina protiv kovida.
“Krece strava i horor. Peru proglasio izvanredno zdravstveno stanje nakon eksplozije ‘nuspojava cjepiva’ Guillain-Barreovog sindroma.
Guillain-Barreov sindrom je rijetko stanje u kojem tjelesni imunološki sustav napada dio perifernog živčanog sustava. Iako sindrom nije zarazan, proglašeno je 90-dnevno zdravstveno stanje jer trenutačni slučajevi ” imaju neuobičajene i atipične značajke koje zahtijevaju brzo ili trenutačno početno liječenje”, prema peruanskom Institutu za neurološke znanosti”.
Šta je Gilen-Bareov sindrom?
Gilen-Bareov sindrom (GBS) je rijedak neurološki poremećaj prilikom čijeg obolijevanja imuni sistem tijela, koji inače štiti od infekcija i drugih stranih tijela, greškom napada sopstvene periferne nervne ćelije.
Osoba sa ovim sindromom će imati poteškoća da govori, hoda, guta ili obavlja druge normalne funkcije tijela, a stanje se može progresivno pogoršavati. Rezultat su oštećeni periferni nervi, odnosno nervi koji se granaju iz mozga i kičmene moždine, a mišići mogu oslabi ili postati paralizovani.
Prvi simptomi uključuju osjećaj peckanja u ekstremitetima tijela, slabost u nogama koja se širi na gornji dio tijela, poteškoće u pokretima lica, nestabilno hodanje ili potpuni gubitak mogućnosti hodanja, bol i, u teškim slučajevima, paralizu.
Prema posljednjim podacima Ministarstva zdravlja Perua, do 10. jula evidentirana su 182 pacijenta oboljela od GBS.
“Do danas su prijavljena ukupno 182 slučaja GBS. Od toga, 147 je otpušteno nakon oporavka, a 31 pacijent je hospitalizovan i dobija blagovremenu njegu”, navedeno je na zvaničnom vebsajtu Ministarstva zdravlja Perua.
Tamošnje zdravstvene vlasti još uvijek nijesu saopštile šta je dovelo do porasta obolijevanja od GBS-a.
Više uzročnika obolijevanja
Više pouzdanih izvora iz oblasti medicine ukazuju da je nekoliko uzroka Gilen-Bareovog sindroma, ali najčešći je infekcija.
“GBS-u često prethodi infekcija. To može biti bakterijska ili virusna infekcija. Gilen-Bareov sindrom takođe može pokrenuti i operacija ili vakcine.
U kontekstu infekcije virusom Zika, neočekivani porast slučajeva Gilen-Bareovog sindroma je u pogođenim zemljama. Najvjerovatnije objašnjenje dostupnih dokaza tokom epidemije Zika virus infekcije je da je ta virusna infekcija okidač Gilen-Bareovog sindroma”, navedeno je na vebsajtu Svjetske zdravstvene organizacije.
Tačno je da su zabilježeni slučajevi obolijevanja od ovog sindroma nakon primljene vakcine. Ipak, vakcinacija kao uzrok GBS-a je toliko rijetka, da se tretira kao izuzetak.
“U prošlosti su vakcinacije (posebno vakcina protiv gripa korišćena u SAD tokom izbijanja svinjskog gripa 1976. godine) bile povezane sa povećanim rizikom od Gilen-Bareovog sindroma. Ali istraživanja su od tada otkrila da su šanse za razvoj stanja nakon vakcinacije izuzetno male.
Na primjer, studija o vakcini koja je korišćena tokom izbijanja svinjskog gripa 2009. pokazala je da na svaki milion ljudi koji su primili vakcinu, postoji manje od 2 dodatna slučaja Gilen-Bareovog sindroma. A dokazi sugerišu da je mnogo veća verovatnoća da ćete dobiti GBS od infekcije, kao što je grip, nego od vakcine dizajnirane da spriječi infekciju, kao što je vakcina protiv gripa”, pojašnjeno je na vebsajtu Nacionalne zdravstvene službe Ujedinjenog kraljevstva.
Američki Centar za kontrolu i prevenciju bolest (CDC) jeste konstatovao da, nakon vakcinacije određenim vakcinama, postoji povećan rizik od obolijevanja.
“CDC prati slučajeve GBS-a tokom svake sezone gripa. Iz prikupljenih podataka, utvrđeno je da povezanost između vakcine protiv sezonskog gripa i GBS-a varira od sezone do sezone. Kada je postojao povećan rizik, on je konstantno bio u rasponu od 1-2 dodatna slučaja GBS-a na milion primljenih doza vakcine protiv gripa.
CDC prati višestruke sisteme bezbjednosti vakcina kako bi utvrdio da li se GBS javlja češće među onima koji su vakcinisani u odnosu na opštu stopu GBS-a u populaciji. Nedavne studije CDC-a, zasnovane na podacima iz Datalink-a o bezbjednosti vakcina i Sistema za izvještavanje o neželjenim događajima vakcina, pronašle su dokaze koji ukazuju na povećan rizik od GBS kod odraslih 18 godina i starijih nakon Johnson & Johnson vakcine protiv COVID-19, ali ne i nakon Pfizer-BioNTech ili Moderna vakcina. CDC će nastaviti da prati i procjenjuje izvještaje o GBS koji se javlja nakon vakcinacije protiv COVID-19 i dijeliće više informacija kada postanu dostupne”.
Zbog činjenice da peruanska vlada još uvijek nije saopštila uzroke povećanog obolijevanja od Gilen-Bareovog sindroma, već korisnici društvenih mreža donose proizvoljne zaključke da je to vakcinacija protiv koronavirusa, ovaj sadržaj ocjenjujemo kao dezinformaciju.
Ocjenu “Dezinformacija” dobija medijski izvještaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.
