Crna Gora je po obolijevanju i umiranju od raka grlića materice prva u Evropi, podaci su Svjetske zdravstvene organizacije (SZO). Jedini način da se ovako porazna statistika promijeni je vakcinacija protiv HPV virusa koji je odgovoran za više od 90 odsto slučajeva kancera grlića materice.
I dok je, recimo, Škotska skoro iskorijenila rak grlica materice vakcinacijom protiv HPV-a, dezinformacije i teorije zavjere u našoj zemlji podrivaju povjerenje građana/ki u vakcinaciju.
“HPV vakcina koja se tako svesrdno promoviše i propagira je tek u fazi Kliničkog ispitivanja i efekat vakcine na plodnost tek treba da se utvrdi”, navodi se na jednom Fejbuk profilu (arhivirano ovdje).
Na drugom (ahivirano ovdje) se našla slična tvrdnja:
“U toku je ispitivanje hpv na plodnost do 2026. Svi koji je prime ucestvuju u eksperimentu. Bice vam jako zahvalni, taman da manje miseva trose”.
Nije tačno da je HPV vakcina u fazi kliničkog ispitivanja, niti da je u toku ispitivanje HPV vakcine na plodnost žena.
“Svaka HPV vakcina je temeljno testirana na bezbjednost i djelotvornost u kliničkim istraživanjima prije nego što je počela njihova masovna upotreba (pojedine od ovih vakcina su već 9 odnosno 15 godina u upotrebi). Praćenje neželjenih događaja je nastavljeno od kada su vakcine uvedene; i nakon više od 270.000.000 datih doza HPV vakcina koje su do sada primijenjene u preko 100 država svijeta, vakcine su se pokazale kao izuzetno bezbjedne”, poručuju iz Instituta za javno zdravlje Crne Gore (IJZCG).
Na pitanje da li HPV vakcina može da utiče na plodnost IJZCG odgovara ovako:
“Ne. Vakcinacija protiv HPV-a ne utiče na šanse djevojčice ili žene da zatrudne niti na bilo koji način utiče na buduće trudnoće. Takođe ne utiče na plodnost dječaka ili muškaraca. Vakcinacija je važan prvi korak za sprječavanje dugoročnih posljedica HPV infekcije, koje mogu uključivati rak grlića materice, neplodnost i u najgorem slučaju – smrt”.
Raskrinkavanje se i ranije bavilo ovom temom kada smo ukazivali na dezinformaciju da HPV vakcina izaziva sterilitet.
“HPV vakcina jednim dijelom čuva plodnost, jer prevenira kancer genitalnog organa. Zamislite ženu koja dobije kancer grlića materice – tu je liječenje: hirurgija, radioterapija, hemoterapija. Najveći broj žena je završio sa mogućnošću da ikada više postane majka. Ako HPV vakcinom prevenirate tu mogućnost, onda čuvate plodnost djevojaka koje mogu da se ostvare kao roditelji kada dođe vrijeme”, kazao je u CDT-ovom podkastu “Akcija” epidemiolog IJZCG Milko Joksimović.
Da su HPV vakcine bezbjedne i efikasne poručuju i iz Američkog Centra za kontrolu i prevenciju bolesti (CDC), kao i iz Svjetske zdravstvene organizacije (SZO).
O sličnim tvrdnjama pisali smo u nekoliko navrata.
Ovaj sadržaj dobija ocjenu dezinformacija i teorija zavjere.
Ocjenu “Dezinformacija” dobija medijski izvještaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.
Ocjenu “Teorija zavjere” dobija medijski izvještaj koji daje neistinit ili neprovjerljiv opis neke pojave, događaja ili osobe, predstavljajući ih kao dio ili rezultat skrivenog plana (“zavjere”). Za ovakve sadržaje karakteristično je da iznose niz tvrdnji, predstavljenih kao činjenice, između kojih se utvrđuju uzročno-posljedične veze, bez nuđenja bilo kakvih kredibilnih dokaza.
