Na društvenim mrežama često se mogu naći objave o nekim istorijskim događajima ili biografije pojedinaca koje sadrže pogrešene informacije, odnosno, poluistiniti sadržaj.
Jedan od tih primjera je objava na fejsbuk stranici “Radioaktivni komarac“ naslovljena:
„Evo zašto su svi taksiji u Barseloni crno-žute boje“.
Ova objava ima 1.300 dijeljenja na Fejsbuku.
U njoj se priča o smrti čuvenog arhitekte Antoni Gaudija:
„Prema katalonskim simbolima, crna je boja žalosti, a žuta boja srama. U ovom gradu sve je u znaku njihovog najvećeg arhitekte, pa je tako i ovaj gest simbolično posvećen Gaudiju. Tog 7. juna 1926. godine, Antoni Gaudi je šetao ulicom zanešen novim idejama i vizijama o izgradnji Sagrade Familije. Tako da nije na vrijeme spazio tramvaj, koji ga je pregazio. Kada je ostario nije mnogo vodio računa o sebi, izgledao je veoma zapušteno (poslednja fotografija), tako da ga u trenutku nesreće niko nije prepoznao. Zbog zapuštenog izgleda i praznih džepova taksisti su odbili da ga voze u bolnicu bojeći se da neće moći da im plati vožnju. Niko nije prepoznao poznatog arhitektu, dok ga narednog dana prijatelji nisu pronašli u bolnici za siromašne. Kada su hteli da ga premeste u bolju bolnicu on je to odbio. Umro je dva dana kasnije i cela Barselona je bila u žalosti. Iz tog razloga povučeni su tramvaji sa ulica Barselone, a ta tramvajska linija je zauvek ugašena. Sahranjen je u porti crkve Sagrada Familia, kojoj je posvetio poslednje 43 godine svog života.’’
Na samom kraju, u tekstu se dodaje:
‘’Potom je gradska vlast u Barseloni naredila svim taksistima grada da zauvek nose boju žalosti za velikim Gaudijem i boju srama ljudske bezobzirnosti.’’
Čuveni španski arhitekta je umro od posljedica udara tramvaja i tačno je da ga u tom trenutku niko nije prepoznao i da se mislilo da je skitnica, dok ga prijatelji nijesu pronašli u bolnici. O tome piše portal “Barselonayellow”.
Ipak, taj tragični događaj nema nikakve veze sa bojom taksi vozila u Barseloni.
Portal “Aquicatalunha” je objavio članak u kome objašnjava istoriju taksi vozila u Barseloni. Ona počinje još prije Prvog svjetskog rata kada su taksisti dijelili prostor sa kočijama i kako bi postali vidljiviji neke kompanije su odlučile da organizuju taksi službu sa sopstvenim vozačima. Tada je firma “Kompanija general” dobila prvu licencu, a formirana je i kompanija “David” koja je dominirala u tom sektoru u prošlom vijeku. “Aquicatalunha” dalje objašnjava da su se paralelno sa kompanijama pojavili i samostalni vozači koji su kupili polovna vozila za taksiranje.
“Svaki grad širom svijeta ima svoj način “bojenja taksija”. Na početku 20-tih godina prošlog vijeka Barselona je imala oko 250 taksija sa registarskim tablicama, dok je broj vozila koji je vršio tu uslugu bio veći, blizu hiljadu. Bilo je 64 taksi stajališta, ali je broj potencijalnih klijenata i dalje bio mali. Tada je grad Barselona odobrio usvajanja saobraćajnog zakona koji je, između ostalog, predviđao upotrebu taksimetra i umetanje obojene trake ispod suvozačevog prostora i na zadnjem dijelu vozila da bi bili bolje identifikovani. U početku su bile trake crvene, bijele, plave i žute boje i svaka boja je imala svoju cijenu” objašnjava “Aquicatalunha”.
Portal u tekstu pojašnjava da je sljedeće godine (1930) grad Barselona donio nova pravila za borbu protiv nereda u taksi sektoru. Prvo pravilo je da novi vozači treba da imaju najmanje dvije godine iskustva kao vozači iznajmljenih vozila da bi dobili dozvolu. Drugo, od tog trenutka je uvedena jedna cijena koja je odgovarala cijeni žute grupe taksija.
“Zato su crna vozila sa žutim prugama institucionalizovana kao gradski taksi u Barseloni” navodi “Aquicatalunha”.
Uz to, nije tačan podatak u objavi na fejsbuk stranici da je žuta boja “boja srama ljudske bezobzirnosti”. “Aquicatalunha” objašnjava da žuta boja u Kataloniji ima snažno značenje u političkom i društvenom kontekstu i sinonim je za podršku slobodi katalonskih političkih zatvorenika.
Tačno je da je čuveni španski arhitekta Antonio Gaudi umro od posljedica udara tramvaja, ali se taj događaj ne može dovesti u vezu sa bojom taksija u Barseloni. Iz tog razloga objavu na fejsbuk stranici “Radioaktivni komarac” ocjenjujemo kao dezinformaciju. Ocjenu “Dezinformacija” dobija medijski izvještaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.
Viralne objave: Dezinformacija
