Hiperprodukcija informacija o klimatskim promjenama neminovno sa sobom donosi i širenje dezinformacija i neprovjerenih tvrdnji.
Više korisnika Fejsbuka (1, 2, 3, 4, 5) podijelilo je video koji “razotkriva klimatsku propagandu” uz sljedeću tvrdnju:
“Prije 2000 godina temperatura je bila toplija za 2 stupnja, i to u vremenu kada uopće nije bilo fosilnih goriva, automobila i industrije. Ništa strašno se tada nije dogodilo, nikakva katastrofa ili smak svijeta nisu uslijedili. Mainstream s ovakvim izjavama nesvjesno sam sebi puca u koljeno i razotkriva klimatsku histeriju kao čistu propagandu bez ikakvog uporišta”.
Video je zapravo isječak iz dokumentarca “Karnuntski kosmopolitski grad u zemlji varvara”. Proizvela ga je 2006. godine austrijska radio televizija „Österreichischer Rundfunk” (ORF), a njemačka televizija „ZDFinfo” je otkupila licencu i adaptirala verziju na njemačkom jeziku, potvrdili su strani fakt-čekeri.
Na vebsajtu njemačke televizije ZDF, gdje je dokumentarac dostupan, navodi se da obrađuje život u rimskom gradu Karnuntumu, a ne temu klimatskih promjena.
Stav klimatskih stručnjaka jeste da je prije 2000 godina temperatura bila vjerovatno niža nego danas.
Činjenica je da je, zbog velikog vremenskog raspona, teže doći do naučnih dokaza koji bi potvrdili da je prije 2000 godina prosječna temperatura bila dva stepena veća nego danas, kao što se to navodi u objavi.
“Praćenje klimatskih fluktuacija unazad vjekovima i milenijumima je manje jednostavno i precizno od provjere zapisa sa satelita ili termometara. Uključuje proučavanje svega, od drevnih dnevnika do sedimenata jezerskog korita do prstenova debla. Ali zapažanja su dovoljna da paleoklimatolozi, koji proučavaju klimatsku istoriju Zemlje, budu uvjereni da je sadašnja decenija zagrijavanja izuzetno veća u odnosu na bilo koji period od prije poslednjeg ledenog doba, prije oko 125.000 godina”.
Više naučnih studija ukazuje da, iako ne postoji mogućnost određivanja temperature konkretnog dana prije 2000 godina, moguće je na osnovu određenih indikatora zaključiti da je temperatura na Zemlji bila niža nego što je danas.
„Utvrdili smo da se najtopliji period u protekla dva milenijuma desio tokom 20. vijeka za više od 98 odsto svijeta“, navodi se u jednom od naučnih članaka. „Ovo pruža jak dokaz da antropogeno (indukovano ljudima) globalno zagrijevanje nije samo bez premca u smislu apsolutnih temperatura, već i bez presedana u prostornoj dosljednosti u kontekstu poslednjih 2.000 godina”.
Ovim tvrdnjama su se bavile kolege iz Faktografa i Istinomera.
Objave na društvenim mrežama ocjenjujemo kao dezinformaciju.
Ocjenu “Dezinformacija” dobija medijski izvještaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.
