Porast slučajeva HMPV virusa (arhivirano: ovdje) u Kini izazvao je strah da smo na početku nove pandemije, nalik onoj koronavirusa. Simptomi virusa su gotovo isti kao i kod običnog gripa: udara na disajni trakt i izaziva kašalj, temperaturu i zapušen nos. (arhivirano: ovdje)
S obzirom na to da se pravi paralela sa koronavirusom, stižu i dezinformacije. Na društvenim mrežama se pojavio video iz aviona, u kom se mogu vidjeti ljudi u zaštitnim odijelima kako prolaze. Post prate navodi poput: (arhivirano: ovdje)
Zrakoplov između Moskve i Sankt Peterburga“dezinficiran”je,“zbog novog virusa
Obrnutom pretragom dolazi se do profila britanskog fotografa Nikija Džonstona na mreži X. On je 24-og decembra objavio video u kojem kritikuje avioprevoznika British Airways. U opisu, Džonston kaže: (arhivirano: ovdje)
“Odlaganje od 24 sata zbog gasova u avionu. Tretirani kao životinje.”
Njega je potom kontaktirao Rojters, koji prenosi: (arhivirano: ovdje)
“Džonston je rekao Rojtersu u mejlu da snimak nema „nikakve veze sa Kinom“ i da je let bio iz Londona za Šarm el Šeik u Egiptu.
Prema njegovim riječima, došlo je do curenja gasa koje je izazvalo neprijatnost kod putnika i članova posade. Fotograf je rekao da je let preusmjeren u Veneciju radi hitnog zaustavljanja i da su posle toga ljudi ušli u kabinu sa Gajgerovim brojačima (uređajem za mjerenje zračenja) i detektorima gasa.”
Džonston je poslao originalni snimak Rojtersu, za koji je utvrđeno da je nastao 23-eg decembra. To se podudara sa izvještajima iz italijanskih medija, koji su pisali da je avion iz Londona ka Šarm el Šeiku u Egiptu morao prinudno da sleti u Veneciju jer su se četiri osobe požalile da im nije dobro, od čega su neki bili dio posade. (arhivirano: 1, 2)
U tekstu Rojtersa još se dodaje:
“British Airways je u saopštenju naveo da je u avionu došlo do “hitne medicinske pomoći” putniku i da snimci pokazuju “mjere predostrožnosti koje su preduzele lokalne vlasti” nakon slijetanja. Prema navodima kompanije, “nije bilo rizika za putnike” i “nema istine” u navodima iz video snimka u pitanju.”
Sve to govori da avion iz snimka nije putovao na relaciji Moskva-Sankt Peterburg, niti je dezinfikovan zbog “novog virusa”. Zbog toga, sporna objava dobija ocjenu – dezinformacija.
Ocjenu “Dezinformacija” dobija medijski izvještaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.