Kontroverzne tvrdnje o koronavirusu i nebrojene teorije zavjere na tu temu nijesu ništa novo, ali među laicima, običnim ljudima, a naročito na društvenim mrežama, imaju posebnu težinu ako ih plasira onaj dio javnosti koji se kvalifikuje kao stručni – poput naučnika ili ljekara.
Fejsbukom se dijeli upravo jedan takav sadržaj, a u opisu korisnika koji ga je objavio stoji da se radi o videu kojim se plasira istina, a Facebook ga uporno briše.
Pomenuti video je sa događaja od 10. oktobra u Berlinu, kada se okupilo oko 20 ljekara i naučnika iz različitih zemalja, koje je, kako kažu, u stvaranju „Svjetskog saveza ljekara“ ujedinila želja da govore o činjenicama i otkriju navodnu istinu o koronavirusu.
Ideju je na okupljanju predstavio doktor Haiko Šoning, javnosti poznat kao teoretičar zavjere i negator koronavirusa i pandemije:
„Mi smo doktori, naučnici i aktivisti za mir, koji svi zajedno kažu da ova COVID-19 afera jednostavno nije tačna. Naša je dužnost kao ljekara da govorimo istinu. Hirurg Mohamad Adil kaže da koronavirus nije opasan kako „oni“ žele da mislimo.
Ovakve tvrdnje je danas, u situaciji u kojoj se nalazi čitav svijet, gotovo apsurdno pobijati. Koronavirus je od kraja prošle godine, kada je otkriven u Kini, do danas, odnio više od milion života.
Uz ocjene da je lockdown uzrokovao više štete od virusa i uz iskazivanje brige zbog ugroženih ljudskih prava tokom godine u kojoj je čitav svijet bio podvrgnut mjerama u cilju sprečavanja širenja smrtonosnog virusa, pojedinci prisutni na skupu, poput Dejvida Kartena iz Velike Britanije, koji se predstavlja kao kandidat za gradonačelnika i hemičar, kažu da političari i mediji slabo poznaju matematiku i nauku, pa su forsirali narativ da je koronavirus mnogo gori i opasniji nego što zaista jeste:
„Stvarnost je da nije gori od sezonskog gripa, ali oni su uvećavali strah, oduzeli građanska prava, uništili preduzeća i njihova politika je bila jako štetna za mentalno zdravlje, kao i fizičko, gdje ljudi ne mogu da odu u bolnicu na pregled, a prije su mogli.“
Osim činjenice da je u svijetu proglašena pandemija koronavirusa, brojni su razlozi za uvjerenje da novi koronavirus jeste opasniji od sezonskog gripa. Prije svega, zaraznost određene bolesti se opisuje njenom stopom reprodukcije ili prosječnim brojem ljudi koje jedna zaražena osoba zarazi u populaciji bez kolektivnog imuniteta. Kada je ova vrijednost manja od 1, bolest se ne proglašava epidemijom.
U procjenama stope reprodukcije iz 2014. godine različitih pandemijskih, sezonskih i novih virusa gripa koji su se javljali tokom godina, navodi se da se stope sezonske reprodukcije gripa kreću od 1,19 do 1,37, sa srednjom vrijednošću od 1,28. To znači da je na svakih 100 ljudi koji imaju grip tendencija da će ga prenijeti na još oko 128 ljudi. Kad je u pitanju koronavirus, preliminarni rezultati 12 studija u raznim zemljama, uključujući Kinu, pokazali su da se njegova stopa reprodukcije kretala od 1,4 do 6,49, sa srednjom vrijednošću od 2,79. Prenošenje virusa se može razlikovati na različitim lokacijama zbog mnogih faktora, uključujući gustinu naseljenosti, demografske podatke, temperaturu vazduha, mjere javnog zdravstvenog sistema…
Prema podacima Centra za kontrolu i prevenciju bolesti (CDC), samo u Sjedinjenim Američkim Državama, od oktobra 2019. do početka aprila 2020, grip je ubio oko 24.000 do 62.000 ljudi. Nasuprot tome, prema podacima Univerziteta Džon Hopkins, koronavirus je ubio više od 62.850 ljudi u SAD-u od prve poznate smrti u februaru do kraja aprila.
Period inkubacije sezonskog gripa je relativno kratak – ljudi obično počinju da osjećaju simptome jedan do četiri dana nakon infekcije, a simptomi se često javljaju u roku od dva dana, pokazuju podaci CDC-a.
To znači da će ljudi koji se razbole od gripa znati prilično brzo da su bolesni i vjerovatno ostati kod kuće, izbjegavajući kontakt sa drugima. S druge strane, period inkubacije kod koronavirusa je oko tri do 14 dana, a simptomi se obično javljaju u roku od četiri ili pet dana.
Harvardski stručnjaci navode da je osoba sa COVID-19 možda zarazna 48 do 72 sata prije nego što počne da osjeća simptome, a nova istraživanja sugerišu da će ljudi možda najvjerovatnije širiti virus tokom 48 sati prije pojave simptoma.
Još jedna činjenica koja sezonski grip čini definitivno manje opasnim od koronavirusa je prisustvo vakcine protiv virusa koji izaziva grip. U slučaju koronavirusa, vakcina ne postoji, i zasad jedino efikasno sredstvo u sprečavanju širenja virusa su mjere kojih bi trebalo svi da se pridržavaju, a to je održavanje fizičke distance, nošenje maske i higijena ruku.
Uprkos svim ovim podacima, koji su dostupni svakome ko želi da se informiše, i Dolores Kahil, koja se bavi molekularnom biologijom i imunologijom, učesnica skupa, tvrdi da je koronavirus sezonski virus koji imamo od decembra do aprila, a da za ljude sa simptomima postoji tretman sa inhalacionim steroidom, hidroksiklorokinom i cinkom:
„Tako da nema potrebe za zatvaranjem, strahom, maskama i socijalnim distanciranjem, karantinom. Oni zatvaraju ljude u kuće zbog prošlogodišnjeg gripa za koji postoji tretman“.
Jedno od najkontroverznijih pitanja, koje takvim čine upravo teoretičari zavjere, i dalje je nošenje zaštitne maske.
Iako su i zdravstveni radnici na početku pandemije, uslijed nedostatka informacija, saopštavali da maske ne moramo nositi, nakon novih informacija i saznanja, postalo je jasno da su nam maske neophodne u sprečavanju širenja virusa, imajući u vidu načine, i to zasad poznate, kojima se virus prenosi.
Medicinski radnici širom svijeta i dalje apeluju na građane da drže fizičku distancu, nose maske i peru ruke, što je sveobuhvatni paket mjera prevencije i kontrole koji mogu ograničiti širenje određenih respiratornih virusnih bolesti, uključujući COVID-19.
Što se tiče tretmana oboljelih, budući da se radi o novom koronavirusu, a ne o sezonskom, poznato je da određeni ljekovi mogu ublažiti simptome blagog COVID-19, ali još uvijek nema ljekova za koje je dokazano da sprečavaju ili liječe bolest. Ono što je još uvijek nepoznanica i pitanje na koje će vrijeme dati odgovor, jeste kakve će posljedice ovaj virus ostaviti kod onih koji su bolovali od COVID-19. Zasad je poznato da bolest pogađa više organa i sistema u tijelu – srce, srčane mišiće, pluća i plućno tkivo, nervni sistem… Kako se navodi u posljednjem ažuriranom dokumento SZO, biće potrebno više vremena i istraživanja da bi se razumjeli dugoročni efekti COVID-19 i klinički tok i vjerovatnoća potpunog oporavka.
Ljekarka opšte prakse iz Holandije, Elke De Klerk, kaže da su tu da bi govorili o činjenicama o podacima bolesnih ljudi:
„Jer nije tako strašno kao što mediji tvrde, kontaktirali smo hiljade ljekara u Holandiji i bolnice uopšte nijesu pune, ljudi nijesu bolesni, testiraju ih, ali testovi koji se koriste nijesu tačni. Zato želimo da javnost ovo sazna.“
Kad je u pitanju situacija u Holandiji, zvanični podaci i izjave zvaničnika govore suprotno tvrdnjama ljekarke – holandski zdravstveni sistem pod sve je većim pritiskom zbog koronavirusa, jer svakodnevni slučajevi dostižu rekordno visoke nivoe, a planira se i transport pacijenata za Njemačku.
Takođe, prema podacima holandskog Instituta za javno zdravlje, mortalitet je veći od očekivanog u sedmici od 12. do 18. oktobra, kao i u prethodne tri nedjelje. U Holandiji je, na primjer, prema podacima Instituta, broj zaraženih 22. oktobra bio 9.271.
O (ne)pouzdanosti PCR testova tim Raskinkavanja se bavio u više navrata. Harvardski profesor Robert Šmerling objasnio je da PCR testovi imaju svoja ograničenja, ali da su najpouzdaniji od postojećih načina testiranja, s obzirom na činjenicu da je u pitanju virus koji je nedavno identifikovan. PCR test je napravljen tako da otkrije virus koji uzrokuje COVID-19 u respiratornim uzorcima, na primjer brisevima iz nosa ili usne šupljine. Testom se ispituje prisutnost genetskog materijala uzročnika bolesti, patogena. Test identifikuje supstance kvalitativno, a ne kvantitativno, otkrivajući genetske sekvence virusa. U postupku se DNK umnožava da bi mogla biti mjerljiva, odnosno uočljiva nakon bojenja. Dakle, ukoliko nije registrovana prisutnost genetskog materijala uzročnika bolesti, koliko god se umnožavala DNK, rezultat će, logično, i dalje biti negativan. Šanse za lažno pozitivan test, kako navodi američka Agencija za ljekove, veoma su male, dok je, s druge strane, moguće da on bude lažno negativan.
Tokom sastanka je pomenuta i neizostavna 5G mreža. Agate Dorado iz Danske, holistička ljekarka, prije godinu je shvatila, kako kaže, da su stavili 5G u cijelom svijetu:
„Istraživala sam puno i tužila Vladu Danske zbog implementacije 5G tehnologije jer je 5G dio ove korona prevare. To uzrokuje simptome kao kod gripa i oni će to koristiti da ne bi bilo kraja sa prevarom.“
Kao što smo objašnjavali i u prethodnim analizama, 5G mreža nema nikakve dokazane veze sa koronavirusom i izazivanjem bolesti. SZO je još u februaru objasnila da nije primijećen nijedan negativni štetni uticaj bežične tehnologije na zdravlje građana.
5G ili peta generacija najnovija je tehnologija bežične komunikacije, koja je prvi put široko razvijena 2019. godine. Peta generacija bežičnih telekomunikacija prvenstveno omogućava mnogo veće brzine interneta, kao i mogućnost da se brojni uređaji na malom prostoru „zakače“ na internet bez ikakvih problema. Očekuje se da će 5G povećati performanse i širok spektar novih aplikacija, uključujući jačanje e-zdravstva. 5G mreža je počela da se širi svijetom od 2019, najprije u Južnoj Koreji i Kini, koje koje su u određenim djelovima zemalja građanima omogućile da koriste ovu tehnologiju.
Zbog tvrdnji iznesenih u ovom videu, ovu objavu ocjenjujemo kao lažnu vijest, ali i teoriju zavjere.
Ocjenu „Lažna vijest“ dobija originalni medijski izvještaj (u potpunosti proizveden od strane medija koji ga je objavio) koji u sebi sadrži činjenično pogrešne tvrdnje ili informacije. Za sadržaje koji se ocjenjuju kao lažne vijesti može se pouzdano utvrditi da su kreirani i diseminirani sa namjerom da dezinformišu javnost, to jest da tvrdnju koja je u potpunosti lažna predstave kao činjenicu.
Ocjenu „Teorija zavjere“ dobija medijski izvještaj koji daje neistinit ili neprovjerljiv opis neke pojave, događaja ili osobe, predstavljajući ih kao dio ili rezultat skrivenog plana („zavjere“). Za ovakve sadržaje karakteristično je da iznose niz tvrdnji, predstavljenih kao činjenice, između kojih se utvrđuju uzročno-posljedične veze, bez nuđenja bilo kakvih kredibilnih dokaza.
Viralne objave: Lažna vijest,Teorija zavjere
