Čuveni Kip slobode (engl. Statue of Liberty) oličenje je američke borbe za slobodu i demokratiju, kao i simbol savezništva Sjedinjenih Američkih Država i Francuske tokom Američke revolucije.
Internet je pun raznih zanimljivosti o ovom spomeniku, a posljednjih dana kruži i fotografija muze (1, 2) (arhivirano ovdje i ovdje) koja je navodno bila inspiracija za njegov nastanak.
“Lice Kipa slobode je lice Isabelle Eugenie. Lice Isabelle Eugenie Boier inspirisalo je dizajn lica Kipa slobode. Slika datira iz 17. juna 1885. godine, a prikazuje Izabelu Eugenie Boier, čija je ličnost korišćena kao model za Kip slobode. Kip slobode i glava statue su dizajnirani pre nego što su transportovani u Sjedinjene Države”, piše između ostalog u objavi.
Obrnuta pretraga fotografija otkriva da je fotografija koja se dijeli na Fejsbuku zapravo djelo vještačke inteligencije.
„Umjetnik koristi AI za stvaranje zapanjujućih realističnih portreta istorijskih ličnosti“ naslov je članka Njujork Posta objavljenog (arhivirano) 2020. godine u kojem je predstavljen rad holanskog umjetnika Basa Utervajka.
A fotografija žene koja je navodno bila inspiracija za Kip Slobode je zapravo Utervajkova verzija te statue.
U tekstu Njujork Posta je pojašnjeno da je umjetnik generisao ovu fotografiju na sajtu Artbreeder.
Utervajk koristi vještačku inteligenciju kako bi stvorio realistične portrete istorijskih ličnosti i spomenika, kao što su umjetnik Vinsent van Gog, Džordž Vašington, kraljica Elizabeta I.
Koristeći program pod nazivom Artbreeder, koji se opisuje kao „softver za duboko učenje“, Utervajk kreira svoje fotografije na osnovu kompilacije dostupnih portreta tih ličnosti. Program prepoznaje zajedničke karakteristike lica i kvalitete fotografija kako bi proizveo novu sliku, pojašnjeno je u tekstu Njujork Posta.
Fotografija viralna od 2020. godine
Autor ove fotografije Statue Slobode objavio je svoj rad na Instagram nalogu (arhivirano) još 2020. godine.
„Ovo je najnovija verzija moje Dame Slobode. Mislim da zaslužuje da bude tu danas”, piše u opisu objave na Instagramu.
A od tada, ovu fotografiju generisanu zahvaljujući vještačkoj inteligenciji dijele mediji, kao i korisnici društvenih mreža.
Kip Slobode je napravio vajar Frederik Ogist Bartoldi 1886. godine.
Iako nije definitivno utvrđeno ko je bio model za statuu, većina istorijskih izvora navodi da je lice statue oblikovano prema Bartholdijevoj majci.
Prema pisanju fakt-čeking portala Snopes, moguće je da je žena koja se pominje u Fejsbuk objavama, Isabella Eženije Boaje-Singer bila model za torzo statue.
Boaje-Singer je bila udata za Isaka Merita Singera, tvorca čuvene Singer mašine za šivenje, sve do njegove smrti 1875. godine. Potom, prema glasinama, Boaje-Singer je upoznala Bartholdija, koji je kasnije koristio njen lik kao djelimičnu inspiraciju za svoju skulpturu.
Iako može postojati određeno “zrno” istine u ovim tvrdnjama, fotografija koja se dijeli na Fejsbuku zasigurno nije fotografija Boaje-Singer.
Objavama dajemo ocjenu lažna vijest.
Ocjenu “Lažna vijest” dobija originalni medijski izvještaj (u potpunosti proizveden od strane medija koji ga je objavio) koji u sebi sadrži činjenično pogrešne tvrdnje ili informacije. Za sadržaje koji se ocjenjuju kao lažne vijesti može se pouzdano utvrditi da su kreirani i diseminirani sa namjerom da dezinformišu javnost, to jest da tvrdnju koja je u potpunosti lažna predstave kao činjenicu.
