Narednih mjeseci možemo očekivati veliki zaokret u svjetskoj ekonomiji, ukoliko je vjerovati objavama na društvenim mrežama.
Iako je SWIFT, globalna mreža koja omogućava sigurnu razmjenu finansijskih poruka između banaka i finansijskih institucija širom svijeta, standardizovan i opšteprihvaćen instrument plaćanja, na društvenim mrežama se pojavila informacija da će čak 159 država usvojiti novi sistem plaćanja i to ekonomsko-političke grupacije BRIKS.
(1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8) (arhivirano 1, 2, 3)
“Preko 159 zemalja napušta SWIFT mrežu za BRICS platni sistem, signalizirajući seizmičku promenu u globalnim finansijama!
Preko 159 zemalja sprema se da usvoji BRICS platni sistem, označavajući odlučujući pomak od SWIFT mreže kojom dominira Zapad i dovodeći u pitanje prevlast američkog dolara”
“Rusija potvrđuje da će 159 zemalja usvojiti novi sustav plaćanja BRICS-a, koji će najvjerojatnije biti pokrenut na sljedećem listopadskom samitu”, piše u objavama.
Kako je došlo do zabune?
Ova informacija je potekla sa sajta Watcher.guru koji je pogrešno prenio izjavu guvernerke Centralne banke Rusije, Elvire Nabiuline.
U tekstu se navodi da je Nabulina kazala da je “159 država spremno da usvoji novi BRIKS-ov sistem plaćanja”.
Međutim, guvernerka to nije rekla.
Ona je, u izjavi za Sputnjik (arhivirano ovdje), izjavila da je Rusija razvila SPFS, odnosno sistem finansijskih poruka koji je alternativa SWIFT-u. U tom tekstu se Nabiulina osvrnula i na spremnost država BRIKS-a da integrišu nacionalne finansijske komunikacione sisteme.
“Rusija ima Sistem finansijskih poruka (SPFS) koji je alternativa SWIFT-u. Neke druge zemlje imaju sličnu infrastrukturu. Razgovaramo o saradnji tih platformi, ali je ovdje važan interes i tehnička spremnost naših partnera”, rekla je Nabiulina, komentarišući spremnost zemalja BRIKS-a za integraciju nacionalnih finansijskih komunikacionih sistema, piše u tekstu Sputnjika.
Dodala je i sljedeće:
“Ukupno 159 stranih učesnika iz 20 zemalja već se pridružilo ruskom sistemu”.
Dakle, iz navedenog je jasno da je guvernerka govorila o 159 stranih učesnika (iz 20 zemalja), a ne 159 zemalja, kao i da je govorila o Sistemu finansijskih poruka (SPES), a ne o “novom sistemu plaćanja u BRIKS-u”.
Šta je SPFS i kakve veze ima sa BRIKS grupacijom?
SPFS, odnosno Sistem za prenos finansijskih transakcija je ruski sistem za razmjenu finansijskih informacija, razvijen kao alternativa globalnom SWIFT sistemu.
Dakle, nije BRIKS-ov platni sistem, kako se tvrdi u objavama, iako ga članice te grupacije koriste.
Svrha SPFS-a je da omogući sigurni i efikasni prenos finansijskih transakcija između banaka i drugih finansijskih institucija. Sistem funkcioniše slično kao SWIFT, ali se fokusira na obezbjeđivanje kontinuiteta finansijskih transakcija u slučaju da Rusija ili njeni partneri budu isključeni iz globalnog SWIFT sistema.
SPFS se vremenom proširio, pa se osim ruskih banaka u sistem uključuju i strane banke i finansijske institucije iz različitih zemalja, posebno iz onih koje imaju političke i ekonomske veze sa Rusijom, kao što su zemlje članice BRIKS-a i druge.
Upotreba SPFS-a je porasla nakon uvođenja zapadnih sankcija protiv Rusije, posebno zbog prijetnje isključenja Rusije iz globalnog SWIFT sistema.
Prema podacima iz 2023. godine, SPFS ima više od 400 korisnika, uključujući ne samo ruske banke, već i neke strane banke iz 20 država.
Sličnim dezinformacijama bavio se i AFP, koji je takođe kazao da su riječi guvernerke pogrešno interpretirane, a pronašli su i ispravku objavljenu na zvaničnom Weibo (kineska društvena mreža) nalogu RT-a.
“17. avgusta 2024. godine, Russia Today (RT) objavio je na svom zvaničnom Weibo nalogu vijest — ‘159 zemalja će usvojiti novi BRICS sistem plaćanja’. Nakon provjere, utvrđeno je da je ovo bila lažna vijest,” napisao je RT je 22. avgusta. “Izvinjavamo se zbog objavljivanja ove netačne informacije,” dodali su, prenosi AFP.
Objavama sa Fejsbuka dajemo ocjenu dezinformacija.
Ocjenu “Dezinformacija” dobija medijski izvještaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.
