Ove godine navršeno je 25 godina od NATO bombardovanja nekadašnje Savezne Republike Jugoslavije (SRJ). Aktuelizovanje ove teme i osvrtanje na minula dešavanja neminovno donose i dezinformacije. Osim one o kojoj smo pisali više puta da je NATO operacija nosila naziv „Milosrdni anđeo“, sada smo na društvenoj mreži Treds uočili i novu neistinu.
Autor objave je podijelio fotografiju bombe sa natpisom na engleskom jeziku “Happy Easter” što u prevodu znači “Srećan Vaskrs”, tvrdeći da je NATO upravo te bombe koristio tokom bombardovanja SRJ.
“Srećan Vaskrs..pisalo je na NATO bombama prilikom bombardovanja srpskog naroda 1999.”
Obrnuta pretraga fotografija vodi do vebsajta f-100.org, gdje je izvorno objavljena. U pitanju je bomba oznake M117.
Na vebsajtu Nacionalnog muzeja vazdušnih snaga Sjedinjenih Američkih Država je istaknuta fotografija ove vrste bombe, uz opis:
“M117 je bomba opšte namjene od 750 funti koja se može koristiti u nekoliko različitih konfiguracija. Osnovni M117 datira iz Korejskog rata i koristi repno peraje sa malim otporom za isporuke na srednjim i velikim visinama”.
Ova bomba je bila standardno avionsko oružje vojnim snagama SAD-a do 1950-ih do ranih 1970-ih.
Fotografija bombe sa natpisom “Srećan Vaskrs” nije korišćena prilikom bombardovanja Jugoslavije tokom 90tih, već je zabilježena mnogo prije, potvrdio je i Radio Slobodna Evropa (RSE).
Autor sajta f-100.org gdje je fotografija bombe sa natpisom prvi put objavljena, Majkl Benolkin, u izjavi za RSE je razjasnio da je fotografisana u američkoj bazi u Južnom Vijetnamu u periodu od 1967-1970. godine.
Dakle, nekoliko decenija prije NATO intervencije u bivšoj Jugoslaviji.
NATO vojne kancelarije za vezu u Beogradu je takođe potvrdila ovu informaciju.
“Spomenuta slika je preuzeta iz američke fotografske arhive koja sadrži fotografije nekadašnjih američkih vojnih aktivnosti u Vijetnamu”, saopšteno je RSE-u iz NATO kancelarije.
Fotografija se našla i na izložbi u Moskvi
Dezinformacije i lažne vijesti su najučestalije u virtuelnom prostoru, dok su u realnom svijetu njihove posljedice mnogo ozbiljnije.
Tvrdnja, da je NATO savez bombardovao Jugoslaviju bombama na kojima je ispisano “Srećan Vaskrs”, dobila je kredibilitet na jednoj izložbi fotografija pod nazivom “NATO ratni zločini u bivšoj Jugoslaviji”, organizovanoj u Moskvi.
Da li je u pitanju maliciozna namjera ili neobazrivost, ostaje kao nerazjašnjena dilema.
Fotografija je ubrzo povučena iz postavke i zamijenjena drugom nakon što je Radio Slobodna Evropa u septembru prošle godine istraživala porijeklo fotografije, ukazavši organizatorima izložbe, Fondaciji za istraživanje demokratije iz Rusije na pogrešan opis koji je prati.
Zbog činjenice da NATO savez nije upotrebljavao bombe sa natpisom “Srećan Vaskrs” prilikom intervencije u Jugoslaviji, spornu objavu ocjenjujemo kao lažnu vijest.
Ocjenu “Lažna vijest” dobija originalni medijski izvještaj (u potpunosti proizveden od strane medija koji ga je objavio) koji u sebi sadrži činjenično pogrešne tvrdnje ili informacije. Za sadržaje koji se ocjenjuju kao lažne vijesti može se pouzdano utvrditi da su kreirani i diseminirani sa namjerom da dezinformišu javnost, to jest da tvrdnju koja je u potpunosti lažna predstave kao činjenicu.
