U iščekivanju predstojećeg popisa i njegovih rezultata ponovo se aktuelizuje narativ da se na popisu održanom početkom 20. vijeka stanovništvo Crne Gore dominantno izjasnilo da pripada srpskoj nacionalnosti.
Ovog puta ovaj narativ aktuelizovao je portal In4S koji je, nekoliko godina kasnije, ponovo objavio izjavu glavnog urednika tog medija Gojka Raičevića sljedeće sadržine:
“Vjerujem da ne treba Crnogorcima koji se tako danas izjašnjavaju ili su se tako izjasnili 2003, 2011., vjeruj da im ne treba novac iz Beograda već samo malo hrabrosti, čitanja, i da budu svjesni da su se svi oni njihovi preci izjašnjavali kao Srbi 1909”, saopštio je, između ostalog, Raičević tokom gostovanja na televiziji A1 još 2018. godine.
U opisu video snimka gostovanja, koji je podijeljen i na Facebooku, navodi se sljedeće:
“Gojko Raičević: “Nestanak Srba u Crnoj Gori po popisima sa 94.38% u 1909. godini na 1.78% 1948. godine!”
Tvrdnje o nacionalnoj pripadnosti stanovništva na osnovu popisa 1909. godine nijesu tačne, zato što na popisu te godine uopšte nije postavljeno pitanje o nacionalnosti.
O tome je Raskrinkavanje pisalo u više navrata (ovdje, ovdje, ovdje)
Podsjetićemo, u Uputstvu za izvršenje popisa stanovništva i domaće stoke koje je Ministarstvo unutrašnjih djela izdalo 21. marta 1909. godine navedena su pravila za sprovođenje popisa i informacije o podacima koji se prikupljaju.
Uputstvo Ministarstva unutrašnjih djela za izvršenje popisa stanovništva i domaće, Crnogorski zakonici: Pravni izvori i politički akti od značaja za istoriju državnosti Crne Gore, Zbornik dokumenata, knjiga IV, Podgorica 1998.
U tom dokumentu se ne spominje pitanje o nacionalnosti, već su pojedinci pitani za državljanstvo i vjeroispovijest.
Rezultati popisa iz iz te godine su objavljivani u Glasu Crnogorca koji je izdat u decembru naredne, 1910. godine.
U 3. broju Glasa Crnogorca, objavljenom 15. januara 1911. godine, dostupni su podaci o broju stanovništva u varošima, bez stranaca.
Izvor: https://www.dlib.me/me/kolekcije/2915-URN:DLIB.ME2570P-3
U broju 7. koji je objavljen 12. februara 1911. godine mogu je pronaći podatke o broju muhamedanskih i rimokatoličkih podanika u pet oblasti.
Izvor: https://www.dlib.me/me/kolekcije/2919-URN:DLIB.ME86204P-3
Prvi popis u okviru kog je zaista postavljeno pitanje nacionalne pripadnosti sproveden je u socijalističkoj Jugoslaviji 1948. godine.
Dakle, tvrdnja portala In4s da broj onih koji su se na popisu 1909. godine izjasnili kao Srbi drastično smanjio na popisu sprovedenom 1948. godine, kao i da je Crnogoraca 1909. bilo manje od dva odsto nije tačna. U zvaničnim popisnim knjigama Ministarstva unutrašnjih djela Knjaževine Crne Gore nije postojala rubrika za nacionalnost.
Tekst pomenutog portala ocjenjujemo kao lažnu vijest.
Ocjenu “Lažna vijest” dobija originalni medijski izvještaj (u potpunosti proizveden od strane medija koji ga je objavio) koji u sebi sadrži činjenično pogrešne tvrdnje ili informacije. Za sadržaje koji se ocjenjuju kao lažne vijesti može se pouzdano utvrditi da su kreirani i diseminirani sa namjerom da dezinformišu javnost, to jest da tvrdnju koja je u potpunosti lažna predstave kao činjenicu.
