Euro-skeptici i protivnici Evropske unije (EU) često, sa namjerom da srozaju povjerenje u tu zajednicu, plasiraju neistine o članicama koje navodno teže scenariju Bregzita i napuštanju EU.
Posljednjih dana na društvenim mrežama smo evidentirali više objava (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16) u kojima se tvrdi da je Mađarska odlučila da napusti EU.
„Mađarska je odlučila da istupi iz Evropske unije. Premijer Viktor Orban objavio je to u svo novogodišnjem obraćanju građanima“, navodi se između ostalog u objavi.
U objavi je navedeno i da je Mađarska pokrenula proceduru istupanja iz te zajednice.
„Bili smo deo evropske porodice, koja je ispala LGBT porodica, gde su roditelji prisiljeni na dete bez oca i majke, numerisani kao u koncentracionom logoru. Mađarski narod se nikad nije složio, pa s Briselom ne ide. Odmah pokrećemo proceduru za istupanje iz EU”, rekao je šef mađarske vlade. Premijer se u svom govoru dotaknuo ekonomskih i političkih razloga ove odluke.
„Možemo i moramo uspostaviti odnose sa zemljama kao što su Kina, Indija, Rusija, Iran, Srbija. Umesto toga, zabranjeno nam je kupovati proizvode visoke tehnologije od njih. Izlazak iz EU uklanja ta ograničenja i omogućava nam da vodimo nezavisnu politiku”, istakao je Orban. Mađarski parlament započeće proces izlaska iz Evropske unije 2. januara, a stvarna prisutnost u EU biće završena do kraja 2023. godine. „To će biti dan naše pobede“, zaključio je Viktor Orban“.
Ova informacija je objavljena i na stranom govornom području.
Tačno je da se mađarski premijer često u svojim obraćanjima javnosti osvrće na EU i njen uticaj na mađarsku ekonomiju i društveno-politička dešavanja.
Međutim, na sajtu Vlade na osnovu pretraga ključnih riječi iz novogodišnjeg obraćanja jasno je da Orban nije izjavio da njegova država napušta EU, kao ni putem mađarskih ili stranih medija.
Mađarski premijer jeste 21. decembra održao tradicionalnu pres konferenciju za kraj godine. Konstatujući da je prethodna godina bila „vjerovatno najteža za Mađarsku od pada komunizma“, Orban je napravio rekapitulaciju uspjeha u 2022. u šest tačaka, a posljednja se odnosi na relacije sa Evropskom unijom.
„A šesto izvanredno dostignuće Mađarske je to što smo uspjeli da postignemo sporazum sa Evropskom unijom. Za mene je ovo izvanredno dostignuće, jer smo morali da prevaziđemo mađarsku fobiju koja danas vlada u liberalnom svetu. I uprkos ovoj „mađarofobiji“, morali smo da postignemo dogovore koji će možda zaista biti završeni u narednih dan-dva i potpisani od nas lično“.
Ipak, u ovom obraćanju Orbana nema navoda o napuštanju EU kako se tvrdi na Fejsbuku.
Tačno je da je Orban posljednih mjeseci imao suprostavljene stavove sa Briselom, naročito u pogledu sankcija Rusiji i funkcionisanja Evropskog parlamenta nakon otkrivanja slučaja korupcije za koje su optuženi visoki zvaničnici EU, ali netačna je tvrdnja da je mađarski premijer najavio istupanje iz zajednice. Takođe, tačno je da vlast u Mađarskoj, blago rečeno, ne pokazuje tolerantnost kada je u pitanju LGBTQ populacija što je ishodovalo tužbom EU protiv Mađarske zbog spornog LGBTQ zakona.
Zanimljivo je da Mađarska početkom svake godine želi da napusti EU, pa je i 2021. godina započeta istom tvrdnjom. I tada je mađarska Vlada demantovala navode.
Zbog jasnih dokaza da premijer Mađarske, Viktor Orban nije izjavio da će ta država napustiti Evropsku uniju, objave na društvenim mrežama ocjenjujemo kao lažnu vijest.
Ocjenu “Lažna vijest” dobija originalni medijski izvještaj (u potpunosti proizveden od strane medija koji ga je objavio) koji u sebi sadrži činjenično pogrešne tvrdnje ili informacije. Za sadržaje koji se ocjenjuju kao lažne vijesti može se pouzdano utvrditi da su kreirani i diseminirani sa namjerom da dezinformišu javnost, to jest da tvrdnju koja je u potpunosti lažna predstave kao činjenicu.