Božana R., kako je u medijima potpisana 84-godišnja žena iz Sjeverne Mitrovice pretučena je prije nekoliko dana u svom domu i to je vijest koja je obišla region. Ovaj događaje je, usljed konstantnih trvenja na relaciji Beograd-Priština, vrlo brzo stavljen u političku ravan i postavilo se pitanje da li je u pitanju etnički motivisan napad. Odnosno, da li su Albanci napali Srpkinju.
U jednom postu na Fejsbuku glavna protagonistkinja ove priče govori o agoniji kroz koju je prošla, a video prati tekst:
Srpkinja koja je juče pretučena na Kosovu i Metohiji od strane albanskih terorista.
U drugom postu, srpski bloger govori o tome kako napad jeste etnički motivisan, te da su staricu napali pripadnici kosovskih specijalaca – ROSU.
Božanin slučaj pratio je portal Kosovo online. U tekstu na njihovom sajtu navodi se:
Njen bratanac Milan Radomirović, kaže za Kosovo onlajn da je još u šoku zbog onog što se dogodilo i da ne može da veruje da je neko spreman da tako pretuče bespomoćnu staricu.
“Ona voli da gleda sport, kaže da se kad se završila utakmica (košarka Srbija-Grčka), spremala da ide da spava, kada su počeli da lupaju na vrata. Počeli su da viču, otvaraj da ne razbijemo, da te ne ubijemo. Rekla mi je da je krenula da zove brata koji je dve kuće ispod nje, oni su gurnuli vrata, koja su dosta stara, ušli unutra, vezali je i počeli da je maltretiraju. Pretukli su je, tražili joj pare, ona je imala neke stanare godinu dana što ih je opština poslala. Oni su to verovatno čuli, mislili su da je ona te pare dobila na ruke, ali ona ih je dobila preko bankovnog računa, i dan danas su pare u banci”, kaže Milan.
Nasuprot ovom novinarskom tekstu, u spornoj objavi na Fejsbuku ne navodi se da je u pitanju bila pljačka. Narativ se vrti oko toga da je starica žrtva zato što je Srpkinja, samim tim napad dobija konotaciju da je etnički motivisan.
Situaciju nije deeskalirala ni srpska Kancelarija za Kosovo i Metohiju. U njihovom saopštenju se navodi:
“Često se u prošlosti na Kosovu i Metohiji događalo da eskalaciju zapalјive i agresivne retorike Prištine prate upadi ekstremista u srpske sredine, koji govor mržnje svojih političkih albanskih lidera doživlјavaju kao dozvolu i poziv za napade na srpska domaćinstva.
Očekujemo da učinioci ovog gnusnog napada, koji su prema svedočenju žrtve govorili albanski, budu što pre privedeni pravdi i da bude utvrđeno da li je motiv napada na Božanu R. isklјučivo koristolјublјe, ili je motiv napadača bio i zastrašivanje Srba na severu Kosova i Metohije”. Ipak, ni iz ovog državnog organa, osim političkih ocjena i isticanja da su počinioci govorili albanskim jezikom, nisu dali nikakav dokaz da je u pitanju zločin izazvan međuetničkom mržnjom.
Na njihove navode odgovorili su iz kosovske policije:
Ova kancelarija, za slučaj evidentiran “pljačka” procenjuje sa medjuetničkim elementima iako osumnjičen/i još uvek nije/su identifikovani. Navedeni slučaj pokrenut je po zakonskim procedurama kao “pljačka” i isti je jutros predstavljen u “24-časovnom izveštaju PK-a”.
Policija sprovodi intenzivne istrage i iz preliminarnih istraga proizilazi da je reč o slučaju kao što je evidentiran “pljačka” a motiv je bio korist, stoga ne može se dovesti u vezu sa medjuetničkim elementima.
Božanin bratanac, Milan Radomirović, za Kosovo online kaže da su napadači između sebe govorili albanski, ali i da vjeruje da su u pitanju pripadnici romske populacije.
Njegovo svjedočenje, kao i istraga koju vodi kosovska policija ukazuju na to da je nedužna starica, nažalost, bila predmet pljačke, a ne međuetničke netrepeljivosti i meta “albanskih terorista”, kao što se može naslutiti iz sporne objave. Sve navedeno naročito ne ukazuje na to da je bila žrtva ROSU-a.
Počinioci još nijesu privedeni pravdi.
Do njihovog iskaza i konačne istrage, objava na Fejsbuku u kojoj se tvrdi da su staricu napali pripadnici ROSU, dobija ocjenu – lažna vijest.
Ocjenu “Lažna vijest” dobija originalni medijski izvještaj (u potpunosti proizveden od strane medija koji ga je objavio) koji u sebi sadrži činjenično pogrešne tvrdnje ili informacije. Za sadržaje koji se ocjenjuju kao lažne vijesti može se pouzdano utvrditi da su kreirani i diseminirani sa namjerom da dezinformišu javnost, to jest da tvrdnju koja je u potpunosti lažna predstave kao činjenicu.
Druga objava, u kojoj se tvrdi da su Božanu R pretukli “albanski teroristi”, dobija ocjenu pristrasno izvještavanje. Ocjenu “Pristrasno izvještavanje” dobija medijski izvještaj za koji se može jasno utvrditi da favorizuje činjenice, stavove i zaključke koji odgovaraju određenom narativu, često ne poštujući pravilo kontaktiranja druge strane kada se radi o tvrdnjama koje su štetne po nečiji ugled, ili koje određene aktera prikazuju u negativnom svjetlu. Jedan od oblika pristrasnog izvještavanja je i selektivno prikazivanje činjenica, gdje se ističu činjenice koje idu u prilog određenoj tezi, dok se činjenice koje je ne potvrđuju tendenciozno izostavljaju. Ovakve medijske izvještaje uglavnom prati i vrlo emocionalan način pisanja. Oni mogu i ne moraju biti netačni, ali po pravilu ne prikazuju cijelu sliku i sve strane priče, već predstavljaju samo one činjenice koje odgovaraju preferiranom narativu.
