Teoretičari zavjere koji se oštro protive vakcinaciji protiv koronavirusa, stali su na stranu navodnog lijeka koji se koristi za liječenje kovida – ivermektina. Tvrdnje da ivermektin može pomoći u liječenju korona virusa, ne samo da su netačne, već mogu i biti opasne.
Tako se na fejsbuk profilu karijernog teoretičara zavjere Saše Borojevića može naći pregršt afirmativnih tekstova o ovom lijeku, uprkos upozorenjima stručnjaka da njegova upotreba za liječenje koronavirusa može biti fatalna za ljudski organizam.
U jednoj od takvih objava, Borojević između ostalog ističe “da su za taj lijek, dvojica naučnika dobila Nobela”.
-Zato što su za taj lek, dvoje naučnika dobili Nobela, zato što ima i za ljudsku upotrebu, zato što Japan leči svoje građane sa njim, da li treba još neki odgovor ili da se bavite malo i novinarstvom, a ne samo serviranjem laži iz centara moći – navodi se u objavi Borojevića, koja je podijeljena čak 329 puta.
U ovoj objavi, netačno je više podataka. Mada je tačno da su dva naučnika dobila pomenuto priznanje za otkrivanje lijeka, to ne znači da je dozvoljena njegova upotreba za liječenje koronavirusa.
Dalje: ivermetktin se ne koristi za ljudsku upotrebu. Riječ je o sredstvu protiv parazita širokog spektra, navodi Svjetska zdravstvena organizacija. Iako je primarno veterinarski lijek, samo u konkretnim slučajevima, koristi se i u humanoj medicini.
Američka Agencija za hranu i ljekove (FDA) navodi da nema podataka koji bi podržali upotrebu ivermektina u liječenju ili prevenciji virusa COVID-19.
“Mnogo je dezinformacija u opticaju i možda ste čuli da je u redu uzeti veće doze ivermektina. Ovo je pogrešno.” – piše u saopštenju FDA.
Prema informacijama Nacionalnog Instituta za zdravstvo (NIH) trenutno je u toku nekoliko kliničkih ispitivanja upotrebe ivermektina, ali nijedno od njih do sada nije dokazalo da bi ovaj lijek smio da se koristi za liječenje COVID-19.
“EMA je pregledala poslednje dokaze o upotrebi ivermektina u prevenciji i liječenju COVID-19 i zaključila da dostupni podaci ne podržavaju upotrebu bez odgovarajućih kliničkih ispitivanja”.
Dakle, ne postoji nijedan dokaz da se ivermektin koristi u liječenju ljudi od koronavirusa.
Sporna je i tvrnja da Japan liječi svoje građane sa njim.
Japanski regulator za ljekove, Agencija za farmaceutske proizvode i medicinska sredstva (PMDA), navodi na svojoj veb stranici vakcine i terapeutike odobrene za COVID-19.
Ova lista uključuje vakcine koje su razvili Moderna, Pfizer/BioNTech i Okford/AstraZeneca, zajedno sa terapeuticima remdesivir, baricitinib, casilibimab i sotrovimab.
Ne pominje se ivermektin.
Takođe, AP u svom tekstu navodi da je Japan nastavio da primjenjuje vakcine i nije odobrio ivermektin za liječenje COVID-19.
“Lijek se koristi za liječenje infekcija okruglih crva i drugih parazita kod ljudi i životinja. Mnogi zdravstveni zvaničnici su upozorili na upotrebu ivermektina za COVID-19, rekavši da može izazvati štetne nuspojave i da ima malo dokaza da pomaže” navodi se u tekstu AFP-a.
Dakle, tvrdnje Borojevića osim što su netačne, mogu biti i vrlo opasne po zdravlje čovjeka. Zbog toga dobijaju ocjenu manipulacija činjenicama i dezinformacija.
Ocjenu “Manipulisanje činjenicama” dobija medijski izvještaj koji koristi poznate i tačne činjenice, ali ih interpretira na obmanjujući način. Ovi izvještaji uglavnom koriste tačne informacije za izvođenje netačnih zaključaka ili tvrdnji, čime usmjeravaju zaključke konzumenata medijskog sadržaja u pogrešnom smjeru u odnosu na stvarno značenje predstavljenih činjenica.
Prema metodologiji raskrinjavanja, dezinformacija se odnosi na onaj sadržaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.